december 2022

Docentvluchteling voor de Klas

is een project van VluchtelingenWerk Nederland

en de

Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren

Deze nieuwsbrief sturen we aan docentvluchtelingen en belangstellenden. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig.

DVDK helpt docenten die gevlucht zijn om ook in Nederland weer op school te werken. Van onderwijspassie naar werk. Daarvoor is nodig dat docentvluchtelingen zich vanaf hun komst in Nederland welkom weten en in contact komen met docenten, scholen en onderwijs. De welkom-docent-app en vakmaatjes helpen daarbij. Als status is verleend en de taal op B1-niveau (op weg naar B2) volgt een bijscholingsjaar met stage. Daarna werkt de docentvluchteling op een school, heeft hij een coach en is hij op weg naar duurzaam en blijvend werk. DVDK is door vrijwilligers opgezet samen met de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren en VluchtelingenWerk Nederland en met support van ministerie van OCW en UAF. 

Tweede Kamer: DVDK en lerarentekort

In de vorige nieuwsbrief stond dat het debat in de Tweede Kamer over het lerarentekort op 13 oktober zou plaatsvinden. Inmiddels is dat tweemaal uitgesteld en staat het nu geagendeerd voor 15 december. In de onlangs behandelde OCW begroting is 1 miljoen beschikbaar voor "… een programma voor statushouders met een bevoegdheid als leraar in eigen land zodat zij ook in Nederland aan de slag kunnen als bevoegde leraar. Onlangs zijn al op verschillende plekken in het land dergelijke kansrijke initiatieven gestart." (uit de brief dd. 1-7-2022 van de ministers van onderwijs aan de Tweede Kamer).

Uit contacten met OCW blijkt dat men druk doende is de plannen hiervoor uit te werken. DVDK dringt aan op landelijke regie én op het zo vroeg mogelijk in beeld brengen, ondersteunen én het aanbieden van taalverwerving voor docentvluchtelingen. Daarbij kunnen de landelijke vakverenigingen NVvW, NVON en IenI bemiddelen in het koppelen van vakmaatjes zodat docentvluchtelingen zich al vroeg kunnen oriënteren op het onderwijs en leraarschap in Nederland.

DVDK is blij dat ook in de Tweede Kamer aandacht is voor deze mogelijkheden. Zo werd aan de ministers deze vraag gesteld: “Welke initiatieven om statushouders met lesbevoegdheid in Nederland bevoegd in de scholen te laten lesgeven, zijn bij het ministerie bekend? Worden deze initiatieven landelijk gecoördineerd?”. Het antwoord: “Op dit moment zijn er bij OCW enkele initiatieven bekend om statushouders met een lesbevoegdheid uit het land van herkomst in Nederland bevoegd te laten lesgeven, zijnde: ‘Docentvluchtelingen voor de klas’, opgezet door de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren en Vluchtelingenwerk Nederland en ‘Wereldburgers voor de klas’ van stichting Cosmicus. Daarnaast zijn enkele initiatieven bekend om statushouders zonder lesbevoegdheid uit het land van herkomst succesvol te laten instromen in een deeltijd opleidingstraject of een zij-instroomtraject. Deze statushouders hebben bijvoorbeeld een betá-achtergrond en kunnen middels een opleidingstraject vervolgens een onderwijsbevoegdheid halen. Momenteel is er nog geen landelijke coördinatie voor deze initiatieven. Vanuit het coalitieakkoord is er circa € 1,0 miljoen beschikbaar voor een programma om statushouders met lesbevoegdheid in eigen land in Nederland bevoegd in te zetten. Daarnaast zijn er subsidies voor specifieke projecten zoals een bijzondere leerstoel en de aansluiting mbo/pabo. Op dit moment zijn wij met het veld in gesprek over deze initiatieven en werken wij de plannen hierover dit najaar verder uit. Landelijke coördinatie nemen wij hierin ook mee. Begin 2023 stellen wij uw Kamer op de hoogte van de vorderingen hieromtrent.”

Ook de fractie van D66 vindt deze initiatieven 'goed voor de participatie, de integratie in onze samenleving en voor het dempen van het lerarentekort' (Van Meenen in debat over vluchtelingen en onderwijs dd. 30-11-2022). We kijken hoopvol uit naar 2023!

DVDK als voorbeeld van VIA

Ook het ministerie van Sociale Zaken en Werk wil meer werk maken van leer-werk-trajecten voor statushouders. Tijdens de taskforce in het kader van de Werkagenda Voor een Inclusieve Arbeidsmarkt (VIA) werd in het bijzijn van minister Karien van Gennip een filmpje getoond, waarin Ömer Saglam, wiskundedocent en actief lid van de DVDK projectgroep, spreekt over de mogelijkheid docentvluchtelingen toe te leiden naar het onderwijs. Bekijk het filmpje hier.

Kopgroep

De kopgroep van docentvluchtelingen wiskunde en informatica bereidt zich verder voor op een baan in het onderwijs. Enkelen staan al zelfstandig voor de klas of werken als onderwijsassistent, anderen zetten hun studie voort met stage. De Instituut Archimedes, de lerarenopleiding van de Hogeschool Utrecht, verzorgt op woensdagochtend taalles en ‘s middags vakdidactiek wiskunde. De twee informaticadocenten volgen op de Vrije Universiteit de vakdidactiek informatica. Vanuit Leraar in het Gooi worden de stages begeleid door de projectleider en met ondersteuning van iemand uit de DVDK projectgroep. UAF ondersteunt financieel de reis van de docentvluchtelingen naar Utrecht.

Vakdidactiek informatica aan de VU

In de DVDK kopgroep zijn in februari 2022 13 docentvluchtelingen wiskunde gestart en 2 voor het vak informatica. Zij volgen de colleges vakdidactiek van Felienne Hermans, hoogleraar Computer Science Education aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Samen met Nederlandse studenten bekwamen zij zich in het toegankelijk maken van de concepten van de digitale wereld en het programmeren.

De twee docentvluchtelingen, die beide Fatma heten, vertellen: “In Turkije is ict in de onderbouw een verplicht vak en in de bovenbouw een keuzevak. Meestal bestaat een les uit een kwartiertje instructie en dan zelf werken achter de computer in het computerlokaal. Op onze lerarenopleiding was vakdidactiek belangrijk en onze diploma’s zijn in Nederland gelukkig erkend. Maar om goed les te geven in informatica is het  nodig dat we ons opnieuw verdiepen in de leerstof én in de manieren waarop we onze leerlingen het beste kunnen lesgeven. Felienne zet ons aan het denken en geeft goede voorbeelden. Daarvoor zijn we dankbaar.”

De beide Fatma’s beheersen de Nederlandse taal heel aardig, maar moeten zich stevig inspannen om de colleges goed te kunnen volgen en zich de voor hen nieuwe vaktermen eigen te maken. Daarvan is Felienne zich bewust: zij nodigt actief uit vragen te stellen en checkt of de boodschap doorkomt. Felienne: “De komende jaren is het tekort aan informaticadocenten enorm. Op niet alle scholen wordt informatica als vak aangeboden en dan nog zal in 2025 het lerarentekort maar liefst 50% zijn. Dat is met de ambities op digitaal gebied in Nederland alarmerend. Ik hoop dan ook dat de vele tientallen docentvluchtelingen informatica goed bijgeschoold gaan worden om dat tekort te verkleinen en dat hiervoor financiering komt. Aan mij zal het niet liggen!”.   

Ben of ken jij een docentvluchteling met een informaticabevoegdheid? Meld je dan bij docentvluchteling@gmail.com zodat Felienne kan kijken naar de mogelijkheden voor vakdidactiek informatica.

Meedoen met DVDK

Ben je vluchteling en heb je als docent gewerkt?

Meld je hier aan voor de welkom-docent-app en ga beginnen met de taallesjes. Die zijn speciaal gemaakt voor mensen in het onderwijs. Ben je wiskundedocent? In de welkom-docent-app vind je een online college over algebra-didactiek. Als je docent wiskunde was, kun je via de welkom-docent-app een vakmaatje vragen: een wiskundedocent voor contact en informatie. 
Ben je wiskundedocent in Nederland?

Dan zoeken docentvluchtelingen jou als vakmaatje. Je kunt je hier aanmelden. Graag! 
Ben je geïnteresseerd in DVDK?

DVDK brengt onregelmatig een nieuwsbrief uit. Aanmelding door een mail te sturen naar docentvluchteling@gmail.com.
Wil je iets doen voor DVDK? Heb je een goed idee?

Dan komen we graag met je in contact. Stuur een mail aan docentvluchteling@gmail.com. 

Nieuwsgierig naar de vorige DVDK nieuwsbrieven?

We hebben ze allemaal gearchiveerd in ons archief.

Vakdidactiek wiskunde

DVDK organiseert vakdidactiekdagen zodat docentvluchtelingen wiskunde zich verder kunnen bekwamen in vakdidactiek wiskunde. Op 10 augustus gaf Peter Kop, vakdidacticus wiskunde aan de Universiteit Leiden, college over de opzet van een goede wiskundeles volgens het principe van de ‘centrale vraag’. De zeven aanwezige docenten maakten een les, die zij daarna uitvoerden. Alle aanwezigen gaven feedback: tops en tips. Op verzoek van de aanwezigen was dit niet de laatste vakdidactiekdag. Op 29 oktober deden 13 docentvluchtelingen uit Turkije en Pakistan mee en op 26 november nog eens 6: met en van elkaar leren en onder deskundige leiding de vakdidactiek verbeteren en ontdekken dat je als docent óók in Nederland veel kunt en van grote waarde bent.

Ook op zaterdagen 17 december is elke docentvluchteling wiskunde weer van 10.00 tot 16. uur welkom. We zijn blij dat het St.-Bonifatiuscollege in Utrecht voor deze DVDK-activiteit gratis ruimte beschikbaar stelt.

Meedoen?

Heb je ongeveer taalniveau B1 en wil je meedoen en oefenen in lesgeven?

Meld je aan door te mailen naar docentvluchteling@gmail.com en vermeld je voornaam, achternaam, 06-nummer en woonplaats.

Na aanmelding ontvang je per mail nadere informatie en een kleine opdracht ter voorbereiding.

Ontwikkeling programma vakdidactiek

DVDK onderzoekt samen met de hogescholen waar statushoudersprojecten plaatsvinden en vakdidacticus Peter Kop van het ICLON (Universiteit Leiden), welke onderdelen van de vakdidactiek wiskunde aan bod moeten komen voor docentvluchtelingen met door DUO erkende bevoegdheid.

Zo proberen we een programma te ontwerpen dat de kwaliteiten en bekwaamheden van de docentvluchtelingen aanvult met aspecten die voor het Nederlandse wiskunde-onderwijs essentieel zijn. Ook gaan we na hoe het taalaspect in de colleges vakdidactiek kan worden verweven. 

Welkom-docent-app: ruim 200 deelnemers 

De welkom-docent-app wordt door steeds meer docentvluchtelingen gebruikt om al bij aankomst in Nederland te beginnen met het leren van Nederlands. Ook docenten van vakken als natuurkunde, scheikunde en informatica willen zo snel mogelijk op weg om van hun passie opnieuw hun werk te maken. DVDK  en zelfs vluchtelingen die graag docent willen worden, behoren tot de gebruikers. De NVvW probeert zoveel mogelijk docentvluchtelingen wiskunde in de eerste fase te koppelen aan een vakmaatje: een ervaren wiskundedocent die de vluchteling wegwijs maakt, een beetje helpt met taal en een kijkje gunt in een Nederlandse school. Zo helpen we docentvluchtelingen zich te oriënteren op het Nederlandse onderwijs en een bewuste keuze te maken voor een goede bijscholing en daarna werk in het onderwijs. In de app zijn ook korte filmpjes over didactiek van de wiskunde te vinden.

Momenteel werkt DVDK aan een website waar niet alleen voor docentvluchtelingen informatie is te vinden, maar ook voor docenten en schoolleiders van onze scholen.

Examenfit steunt DVDK

Niet alleen de manier waarop wiskundelessen worden verzorgd, maar ook de wijze van examinering voor het diploma is in Nederland anders dan in veel andere landen. Examenfit kan docentvluchtelingen helpen bij de kennismaking met de centrale examens.

ExamenFit is een tool voor het bieden van maatwerk met examenvragen. Gericht op de exacte vakken en het gehele laatste jaar voor de centrale examens. Docenten selecteren eenvoudig de best passende examenvragen, bijvoorbeeld bij het onderwerp of hoofdstuk van een toets. Leerlingen maken hun uitwerking gewoon op papier. Ze werken via een PDF met QR-codes. Daarmee krijgen ze tips en deeluitwerkingen per 'bolletje' van het correctievoorschrift. Hierdoor kijken ze niet te snel naar het eindantwoord als ze vastlopen.

In de kopgroep van DVDK gebruiken enkele docentvluchtelingen Examenfit om kennis te maken met de Nederlandse centrale wiskunde-examens en om hun leerlingen voor te bereiden op het eindexamen. Magdalena: “Ik ben blij dat Examenfit mij als beginnend docent helpt mijn leerlingen goed oefenmateriaal te geven. Het is erg fijn dat ik makkelijk een setje opgaven over een bepaald onderwerp voor hen kan samenstellen.”

Nieuwsgierig naar onze nieuwe partner Examenfit? Een proeflicentie is hier aan te vragen. 

De volgende partners staan dragen bij aan DVDK:

DVDK op LinkedIn

DVDK heeft ruim 720 volgers op LinkedIn.

ok volger worden?

Ga naar DVDK op LinkedIn en volg ons!

DVDK projectgroep: doelen voor 2022-2023

De projectgroep DVDK maakt zich sterk voor structureel beleid om docentvluchtelingen voor het onderwijs in Nederland beschikbaar te krijgen. Voor 2023 hebben we deze doelen geformuleerd:

1. Lobby voortzetten naar OCW, samen met partners en betrokkenen, voor centrale regie, structurele financiering en zo nodig aangepaste regelgeving.
2. Verder (laten) ontwikkelen van de taallijn (van welkom-app via op doelgroep gerichte taalscholing naar B1 op alle 4 onderdelen, taal-in-bijscholingsjaar, verder taal ontwikkelen tijdens werk; alles met aandacht voor vaktaal (wiskunde, daarna ook natuurkunde, scheikunde, techniek, informatica).
3. DVDK-netwerk onderhouden (kennisnetwerk SVDK, LinkedIn, nieuwsbrief, presentatie aan universiteiten bij Betalerarenkamer, politieke partijen).
4. DVDK-website ontwikkelen voor oriëntatie op onderwijs, overzicht bestaande bijscholingstrajecten, aanmelding van docentvluchtelingen (zodat duidelijk wordt welke aantallen en vakken het betreft, ook Oekraïense docentvluchtelingen). Afstemming met Onderwijsloket.
5. Samenwerking DVDK/SVDK met vakverenigingen NVON en I&I vormgeven en bestendigen.
6. Volgen van de kopgroep en waar nodig meedenken en assisteren.

Voor aanmelden van deze nieuwsbrief:

stuur een mail naar docentvluchteling@gmail.com met kopregel AANMELDEN NIEUWSBRIEF