• Joost Nijsen versterkt de jury van de Mr. J. C. Bloem-poëzieprijs
• Wist u dat? Rubriek met wetenswaardigheden, opmerkingen en vragen.
• Dichters die aandacht verdienen, deze maand Marloes van der Singel
• Bloem over de grens.
• Hoe gaat het met oud-genomineerden en prijswinnaars? We volgen hun werk. Deze maand Lars Stroeve
• Het Bloemgedicht van de maand.
• Onderhoud graven Bloem en Eggink in Paasloo

ANBI-status
De stichting heeft de ANBI-status. RSIN nummer 813677543
Een gift is aftrekbaar voor de belasting. Wilt u meer informatie, neemt u dan contact op met de penningmeester.

Beste meneer Bloem
De jubileumbundel 'Beste meneer Bloem' is goed ontvangen. Voor vrienden te koop voor € 10,-- ex. verzendkosten of af te halen bij bestuursleden, op afspraak.
Of te bestellen via deze link 
Cadeautip: laat de bundel naar de ontvanger versturen na bestelling.

Oproep
Het bestuur kan versterking gebruiken.. Iets voor u? Meer informatie via info@jcbloemstichting.nl

Vanaf dit nummer van Bloembericht vindt u elke maand een (bij velen) nog niet zo bekende dichter die aandacht verdiend. Deze maand Marloes van der Singel. 

 

Marloes van der Singel’s werk kenmerkt zich door haar vermogen om het alledaagse op een haast magische manier weer te geven, vaak met een knipoog naar de vergankelijkheid en kwetsbaarheid van het leven.

In haar gedichten verweeft ze beelden van dieren, natuur en alledaagse objecten, wat haar gedichten toegankelijk maar tegelijkertijd ook diepgaand maakt.

Ze richt zich specifiek op thema's zoals verlies en het behouden van natuurlijke schoonheid.
Een voorbeeld hiervan is haar gedicht "Ode to a home", waarin zij de complexiteit van onze relatie met de planeet uitdrukt door het beeld van een wereldbol die door een vader in de hand van een kind wordt geplaatst. Dit gedicht benadrukt haar subtiele maar krachtige kritiek op de milieuproblematiek en de impact hiervan op onze identiteit en toekomst

Winters met sneeuw en ijs worden zeldzamer en de kans op een Elfstedentocht wordt steeds kleiner. We verliezen niet alleen een natuurverschijnsel, maar ook een stukje cultuur. Wat doet dat met ons? Marloes schreef  gedicht IJsvrij,  voor de Fryslandok docu IJsvrij (genoemd naar het gedicht) aan het eind van de docu zit het gedicht in het Fries.

Marloes is ook verbonden met initiatieven zoals "de Klimaatdichters," een collectief van Nederlandse en Vlaamse dichters die aandacht vragen voor de klimaatcrisis.
Ze probeert niet alleen bewustzijn te creëren, maar ook mensen te betrekken bij de noodzaak om anders naar de wereld om ons heen te kijken.
Haar poëzieroute in Leeuwarden, die onderdeel was van het BoskLab-project, reflecteerde op de kracht van de natuur en de onontkoombare veranderingen die deze doormaakt. Tijdens deze route werden gedichten van Marloes getoond langs oude bomen, waarmee ze niet alleen de aandacht vestigde op het natuurlijke erfgoed maar ook het publiek uitnodigen om te reflecteren op hun eigen relatie met de natuur. De route bestaat niet meer, maar de gedichten zijn HIER via Spotify te beluisteren.

"Met haar poëzieroute ‘Als bomen konden praten’ wil ze mensen vragen letterlijk en figuurlijk stil te staan bij de bomen. ‘Het wordt tijd dat we ons weer verbonden gaan voelen met de natuur. Wij zijn er onderdeel van. Bomen zijn levende wezens en geen dingen die enkel bestaan om ons te dienen." Steenwijker Courant 1-7-2022

Daarnaast is Marloes actief als docent in het basisonderwijs, waar ze poëzielessen geeft om jonge kinderen kennis te laten maken met creatief schrijven en taal. Dit werk sluit aan bij haar visie dat poëzie een speelse maar krachtige manier kan zijn om kinderen te leren over taal en verbeelding. Haar benadering in deze lessen is gebaseerd op het idee dat poëzie het magische in het alledaagse kan onthullen, en dat iedereen in staat is iets unieks te creëren door met woorden te spelen.
Uit een recente post op Facebook (14-11-2024): “Het was vandaag weer een prachtige dag voor de poëzie! Er werden werkelijk geweldige gedichten geschreven die ook bijna allemaal voorgedragen werden!
Mijn dichtershart maakt sprongetjes van plezier als ik zie hoe enthousiast de kinderen worden van het spelen met taal. En van de originele onderwerpen waar ze over dichten word ik ook zo vrolijk. “
Je vindt het profiel van Marloes van der Singel op Facebook HIER

op een bord rust geprakte groente
iemand lepelt langzaam een advocaatje leeg
geel gerookte vingers zoeken trillend naar brillen
en moederhanden om vast te houden
iemand huilt, maar weet niet waarom

een man klampt mij aan met benige vingers
hij is te laat voor een vergadering
gisteren werd hij weer vader
spinraghaar wuift over zijn schedel
hij wacht, als een door de wind gebogen kraakwilg
tot de poorten zullen openen

je woelt onder de witte lakens
wordt routineus gedraaid om
verwonding te voorkomen
onder vervagende gelaatstrekken
tekent een skelet zich scherp af
je vraagt of je naar huis mag

thuis sleep ik door mijn ouderlijk straatbeeld
en zie hoe mijn bevroren vader
een oude auto probeert te verkopen
de motorkap geopend als de gapende bek
van een roestig nijlpaard
hoe jij voorovergebogen voorgoed
tuinmansverdriet tussen de Lavatera vandaan plukt

Iemand staat op
de restanten van een bestaan
bij de Ikea
kun je iets kopen dat je leven
makkelijker maakt
life hacks zijn je favoriet
daar ga je weer
je wilt niet wegkijken
niet zo onverschillig lijken
na zoveel afgrijzen
is het langzaam vervaagd
die knoop in je maag
zoals je foto’s van een filter voorziet
iemand tilt een kind voor het laatst
iemand rent in een opgeblazen straat
heel even ben je daar
word je geraakt

en dan is je koffie klaar
is je bus er die je naar
jouw wereld brengt
en je denkt dat het went
en je denkt dat het went

In de bundel De Nederlaag [1937] springen twee Engelstalige titels in het oog.
Not a breath of wild air [behandeld in Bloem over de grens in maart '24] en  het sonnet
Suddenly I met your face:

Ook dit wordt eens verleden. Het vergaat
bij de legenden van verbroken trouw:
de lange tijd van wanhoop en berouw
en wat er voor ligt: liefde en achter: haat.

Maar eens, als 't ritselen van de dageraad
een zomernacht besluit van maan en dauw,
zie 'k, helder wakend naast een andre vrouw,
dat een herinnering schuift voor haar gelaat.

En het zal zijn, één schaduwveeg moment
of naast mij, op het lichte kussen , ligt
een ander, een sinds jaren afgewend

van achter de onherroepelijke tijd
een laatste maal teruggekeerd gezicht,
eer 't zinkt in 't suizen der vergetelheid.

De intrigerende titel van dit gedicht , opgenomen in de bundel De Nederlaag [1937] is de slotregel van een gedicht van William Butler Yeats. 

A deep sworn vow

Others because you did not keep
that deep-sworn vow have been friends of mine;                 foto Yeats ?
yet always when I look death in the face,
when I clamber to the heights of sleep
or when I grow excited with wine,
suddenly I met your face

De Ierse dichter, toneelschrijver, mysticus en ook politicus leefde van 1865 tot 1939. In 1923 ontving hij de Nobelprijs voor de literatuur.
In eenvoudige bewoordingen wist hij in zijn gedichten de lezer te bereiken.
Bloem was een bewonderaar van het werk van Yeats.

Zijn werk als toneelschrijver en dichter heeft sporen achtergelaten in het Ierse denken en politiek bewustzijn.
''Altijd geïnspireerde poëzie die in een uiterst kunstzinnige vorm uitdrukking geeft aan de geest van een heel volk'', zoals verwoord in het rapport van de jury van de Nobelprijs.
Op You Tube zijn filmpjes te vinden van acteurs die werk van Yeats voordragen. Tom O'Bedlam The Wild swans of Coole en Cillian Murphy When you are old.
Suddenly I met your face is ook de titel van een korte song van de Nederlandse groep The Nits, ook te vinden op bovengenoemde site.
 

Aandacht voor dichters die in de loop van de ruim 20 jaar van de J.C. Bloem-poëzieprijs genomineerd waren. Hoe gaat het met hen, wat hebben ze gepubliceerd?
In deze aflevering aandacht voor Lans Stroeve. Zij was in 2015 genomineerd met de bundel 'Olympisch zwemmer'

Lans Stroeve, (1961 Eindhoven) dichter en kunstenaar die woont en werkt in Rotterdam. Ze volgde een opleiding aan de kunstacademie en studeerde korte tijd geschiedenis en filosofie.

Haar literaire carrière begon met het in eigen beheer uitgeven van drie boekjes met prozagedichten: "Klein Water Boek", "Goudverf" en "Dialoogbox macro". In 2007 debuteerde ze officieel bij Uitgeverij De Arbeiderspers met de bundel "Leerling in de tijd". Haar tweede bundel, "Olympisch zwemmer", verscheen in 2015 en werd genomineerd voor de J.C. Bloem-Poëzieprijs.

In oktober 2023 bracht Stroeve haar derde bundel uit, getiteld "Sterkteleer". Deze bundel onderzoekt de voorwaarden waaraan constructies moeten voldoen om niet te bezwijken, en fungeert als metafoor voor de menselijke veerkracht in het leven.

Haar poëzie wordt gekenmerkt door een diepgaande reflectie op het menselijk bestaan, waarbij ze thema's als kwetsbaarheid, veerkracht en de relatie tussen lichaam en geest verkent. In "Sterkteleer" gebruikt ze termen uit de toegepaste mechanica als metaforen om de menselijke conditie te beschrijven.
Naast haar poëzie heeft Stroeve bijgedragen aan bloemlezingen en literaire tijdschriften zoals Tortuca, Poëziekrant, Awater en Liter. Ze publiceerde ook bibliofiele werken bij Uitgeverij Vleugels.

Stroeve maakt deel uit van de Rotterdamse afdeling van Stichting De Eenzame Uitvaart, bekend als de 'Poule des Doods'. Deze groep dichters schrijft en draagt gedichten voor tijdens uitvaarten van overledenen zonder nabestaanden.

Op de website van deze stichting zijn vele gedichten te vinden van een grote schare dichters.

Een gedicht van Lans Stroeve:

Lanehah Anhapere 1954-2024
Zeventig lentes en een stukje van deze herfst in Zuid Holland.
Geen zuster maar een nog niet ontmoette vriendin misschien.
Bij een halte, een etalage, een tafel achterin, misschien een scheef
lachje, een blik of een zwaai. Dat had gekund. Dan was het wellicht
Lane, Laantje, La, of hoe noem je een buizerd met het hart van een duifje.
Hoe herken je tijdens de rui, het verlies van de veren, de vroegere kleuren.
Liep in het bos op zoek naar woorden voor jou en vond een veertje,
een grijs donsveertje. Wonderlijk zacht tussen het natte blad. Te klein
om mee te schrijven maar genoeg voor iemand die niet veel loslaat.
Die een roofvogel kiest als avatar maar het hart heeft van een duifje.
Wie denkt dat alleen mooi weer geluk is heeft nooit in de regen gedanst.
Jij hield van de regen. Maar ook een paraplu kan een kamertje zijn,
een bewegend verborgen zijn. Als je houdt van de regen dan is de herfst
een goede tijd om te gaan. Je dood kwam als een kalme gedaante toen
zij verscheen in de gestalte van een stoel waarop je ging zitten, uitgeteld
van al je dagen. Als een vogel op een uitkijkpost. Misschien in een deken
gehuld als een indiaanse in slaap. Om heel diep uit te blazen en voortaan
stil te blijven. Althans, zo stellen wij het ons voor.

Lanehah Anhapere, met je naam als een zucht.
We wensen je die zachtheid van het stil vervliegen.
En wuiven je tussen de duiven uit.

voor meer informatie over Lans Stroeve:
haar website
de website van de stichting eenzame uitvaart:


 

Najaarsmist

Het landschap dat, nu stilte en avond dalen,
in lage, lichte nevelen verdwijnt,
is als de hemel, waar de herfstmaan schijnt
door wolken heen, waarachter sterren stralen.

De duistre hoeven, door het land verspreid,
en langs de koude weg de lege bomen
gaan in de mist te loor. De harten stromen
vol van het najaar en zijn eenzaamheid.


Najaarsmist  komt voor in de tweede bundel van Bloem, Media Vita uit 1931.
Eerste publicatie in De Gids, maart 1931.
In al zijn eenvoud een sublieme verbeelding van de herfst, de herfst gevangen in acht regels.

Photo by Annie Spratt on Unsplash

Op het rustiek gelegen kerkhof van de PKN-kerk in Paasloo was de conditie van de graven van J.C. Bloem en Clara Eggink het bestuur van de Bloemstichting al jaren een doorn in het oog.
De witte, marmeren stenen waren in de loop van de tijd grauwer geworden, de inscripties op de stenen onleesbaar en het graf van Bloem was  zelfs scheefgezakt.
Jaarlijks maken vele poëzieliefhebbers een tocht naar Paasloo en het werd volgens het bestuur tijd dat een flinke opknapbeurt nu moest plaatsvinden.
Nadat de stenen waren schoongemaakt zijn de inscripties leesbaar gemaakt en vervolgens werd de steen van Bloem weer rechtgezet.
De iconische regels, die zo vaak voorbij komen in toespraken, als tekst boven een rouwbericht, stralen de voorbijganger tegemoet, maar wat bijna lijkt te zijn vergeten is de titel van het gedicht.
Uit Herinnering uit de bundel Media Vita [1934] twee strofen:

Maar het vergankelijke kent geen keer
dan in de opstanding der herinneringen;
gisteren is even ver als deze dingen :
in het verleden is de tijd niet meer.   [3]

Tot aan het zwichten en het laatst getij,
wanneer de wereld één wordt met het duistren
en wij de niet te horen woorden fluistren:
Voorbij, voorbij, o en voorgoed voorbij.     [6]

–-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Andere dichters verwerkten deze laatste regels soms in een gedicht of parafraseerden er op. Nico Scheepmaker, meer bekend als journalist en columnist, maar ook een gewaardeerd dichter , verwoordde het als volgt :

Natuurlijk was ik blij met onze zege,
als journalist was ik zelfs dubbelblij.
Wij hadden immers iets cadeau gekregen:
kopij, kopij, o en voorgoed kopij!

Uit het gedicht 2-1 & 1-2 [p.42 Nico Scheepmaker, De Gedichten, bezorgd door Ivo de Wijs 1991]. De titel slaat op twee voetbalwedstrijden tussen Nederland en Duitsland.

U leest het artikel in de Steenwijker Courant van vrijdag 13 november 2024 hier met een interview met Theo van de Bles, voorzitter van de stichting.

Wilt u dit Bloembericht naar vijf bekenden, contacten, relaties, in poëzie-geïnteresseerden doorsturen? Geweldig!

Wie interesse heeft meldt zich via email.  info@jcbloemstichting.nl  eenvoudig aan voor een proefperiode als vriend en ontvangt dan 3 maanden Bloembericht.

Vriend bent u al vanaf € 20,-- per jaar.

U bent dan verzekerd van de toezending van Bloembericht.

We zijn benieuwd wat u van de nieuwsbrief vindt. Laat u het ons weten?