Nota Zandwegen hals over kop in de raad

Deze Nieuwsbrief staat geheel in het teken van de gemeentelijke Nota Zandwegen.
Donderdagavond werden we overvallen door het bericht dat de gemeenteraad de definitieve Nota Zandwegen bespreekt op woensdag 7 februari. De gemeente heeft jaren gewerkt aan de nota, betrokken inwoners krijgen nu minder dan 2 weken om een standpunt te bepalen en de gemeenteraadsfracties te adviseren. Een openbare bijeenkomst om over beleid en uitvoering van gedachten te wisselen kon er niet vanaf.

Wij verzoeken u om de Nota Zandwegen en het Participatieverslag door te nemen en de raad te laten weten wat u daarvan vindt. (zie voor contact met de raad de emailadressen onderaan)

De Stichting Landelijk Gebied Haren heeft waardering voor deel I van de nota: het beleidskader en de beschrijving van ‘waarden en functie‘. Wij kunnen ons grotendeels vinden in de uitgangspunten en beschreven waarden.
Echter, deel II ‘Maatregelen’ voor beheer en onderhoud schiet op cruciale punten tekort. 
Wij hebben de volgende kritiek op hoofdlijnen:
 

• “De wijze van uitvoering van het beheer valt onder de interne bedrijfsvoering” lezen we op blz. 9. De inwoners mogen zich dus niet bemoeien met het beheer. En laat dat nu juist het grootste probleem zijn. In de afgelopen vier jaar hebben de SLGH en de Werkgroep Biodiversiteit op alle niveaus binnen Stadsbeheer en het gebiedsteam de problemen met het beheer van bermen en zandwegen aan de orde gesteld. We werden vaak van het kastje naar de muur gestuurd en geconfronteerd met grote fouten waardoor de begaanbaarheid van de zandwegen en de ecologische waarden van de bermen achteruit zijn gegaan.
• Stadsbeheer is top-down organiseerd. De afdelingen lager in de kolom zijn niet van elkaars werk op de hoogte. Van geïntegreerd beheer van bermen en zandwegen is geen sprake..

• Ecologisch bermbeheer is iets anders dan groenbeheer in een stedelijke omgeving. Beheer van bermen en zandwegen moet op elkaar worden afgestemd. Het is landschapsbeheer en dat vraagt een heel andere benadering dan stadsbeheer.
• Met de inspraakreacties op het concept van de Nota Zandwegen is weinig gedaan. De teneur is: Stadsbeheer doet het onderhoud en doet dat goed volgens normen en methoden die niet ter discussie staan. Als u klachten heeft moet u die indienen bij het Meldingen Loket. Dat deze melding vervolgens geen effect heeft is vers twee. Dit loket leent zich ook niet voor het aan de orde stellen van structurele fouten.
• De fouten die gemaakt zijn (zoals het storten van te grote hoeveelheden stuifzand) worden wel door medewerkers, maar niet door de leiding toegegeven. In de antwoorden op raadsvragen 23 juni 2021 is beloofd dat de schade zal worden hersteld. Dat is niet gebeurd. Enkele zandwegen zijn door de overvloedige hoeveelheden stuifzand al jaren zeer slecht begaanbaar.

foto Onneresweg juni 2023

• Het Gronings model voor wijk en dorpsdemocratie wordt niet gehanteerd. Deel II illustreert de top-downbenadering. Bewoners worden niet meegenomen in de toekomstige schouw. Juist bij het beheer van bermen en zandwegen is de inbreng van bewoners cruciaal. Zij kennen de specifieke omstandigheden en helpen mee om bermen te beschermen en zandwegen begaanbaar te houden (bijvoorbeeld door het graven van afvoergeulen).
• Het woord ‘zand’ komt meer dan driehonderd keer voor, maar nergens wordt gedefinieerd wat zand is. Er zijn tientalen soorten zand. En juist het gebruik van het verkeerde zand heeft de vele problemen veroorzaakt: modderpoelen als het regent, onaangenaam stuifzand in droge perioden. De gemeente zegt (gebiedsvreemd) ‘woudzand’ te gebruiken. Wat dat is blijft onduidelijk. Er zijn geen specificaties.
• De nota gaat niet in op de specifieke omstandigheden van de leembodems op de Hondsrug. De zandwegen waren in het verleden stabiel door het hoge percentage leem in het zand.
• Het gebrek aan kennis binnen de gemeente om goed om te gaan met het beheer blijkt ook uit de inhuur van een adviesbureau uit Brabant. Er is wel voldoende lokale kennis bij de inwoners, maar die wordt niet benut.
• Er worden aannemers (o.a. uit Giekerk/Friesland) ingeschakeld die het gebied niet kennen. Werknemers die wij aanspraken spreken zelfs geen Engels. Een deel van het werk is nutteloos (bladblazen in het landelijk gebied) en een deel is niet volgens de principes van ecologisch bermbeheer: bushmaaien zonder het maaisel te verwijderen, op het verkeerde tijdstip maaien, alles maaien in plaats van gefaseerd.
• Wegen met weinig woonverkeer vragen om een andere beheer dan intensief bereden wegen.Het voorgestelde beheer is niet specifiek genoeg. Geld wordt verspild aan overbodige maatregelen.

• Er wordt niet gerefereerd naar de verschillende evaluaties en schouwen die zijn gedaan vanwege missers bij het onderhoud van de bloemrijke bermen en zandwegen, met name  in Noordlaren, ondanks dat hier een project was uitgevoerd i.s.m de gemeente, de Werkgroep Biodiversiteit en inwoners van Noordlaren.
• De gemeente wil gemotoriseerd verkeer ontmoedigen, maar nergens staat hoe ze dat denkt te bereiken: “We zetten in op een gedragsverandering”. Concrete maatregelen om wegvakken voor auto’s af te sluiten waar dat nodig is worden niet genomen omdat dit (juridisch?) niet zou kunnen. Daarbij wordt voorbij gegaan aan de reeds bestaande afsluitingen zoals op de Hoge Hereweg.
• De referentieplaatjes voor beeldkwaliteit (blz.23) illustreren dat de gehanteerde norm niet aansluit bij de realiteit. Er worden niveaus  van onderhoud aangegeven op een schaal van A+, A, B, C, D. A+ staat voor ‘zeer goed’ en D voor slecht.

• Als er begroeiing op een zandweg aanwezig is (C of D), is dat dus volgens Stadsbeheer ‘slecht’. Was er maar enige begroeiing waardoor het zand weer zou worden vastgehouden op de vaak veel te brede zandstroken langs de rijbanen. De realiteit is dat de begroeiing op kanten van de zandweg niet goed herstelt door intensief gebruik.  Bovenstaande punten illustreren dat Deel II van de Nota nog de nodige aanpassingen vergt. Daarvoor is meer tijd nodig.

SLGH heeft sinds het gesprek met wethouder Broeksma (november 2020) over de Nota Zandwegen in Haren en de presentatie/ excursie voor de raad op 1 september 2021 in constructief overleg geprobeerd een bijdrage te leveren aan een beter en geïntegreerd beheer van bermen en zandwegen. Helaas moeten we vaststellen dat we weinig zijn opgeschoten. De toestand van de zandwegen is alleen maar achteruit gegaan. De landschappelijke en ecologische kwaliteit van de zandwegen en bermen is de laatste jaren sterk verminderd.

Wij roepen u op de politieke partijen in de gemeenteraad hiervan te overtuigen door uw eigen inzichten en ervaringen naar voren te brengen. Dat kan door:

• schriftelijk inspreken. Inspreekteksten (richtlijn ongeveer 300 woorden) kunnen uiterlijk 24 uur vóór de vergadering naar de griffie worden gemaild. Deze tekst gaat naar alle 45 raadsleden.
• Inspreken tijdens de vergadering. U moet zich minimaal 24 uur vóór de vergadering aanmelden bij de griffie. Voor het inspreken is er maximaal 3 minuten inspreektijd per inspreker.
• U kunt raadsleden individueel benaderen. Contactgegevens: gemeenteraad: groningen.nl/Raadsleden

Wij roepen op een reactie te sturen aan de gemeenteraad en stellen op afschrift op prijs.

Op woensdag 7 februari is er een meningsvormende raadsvergadering van 18.30-19.30.
De vaststelling van de Nota Zandwegen is geagendeerd voor woensdag 6 maart.

Na 7 februari komen wij bij u terug met een Nieuwsbrief over het gevoerde overleg.

Bekendheid Stichting Landelijk Gebied Haren
U ontvangt deze Nieuwsbrief omdat u op onze lijst van ondersteuners/ belangstellenden staat. We stellen het op prijs als u mensen in uw omgeving attendeert op Stichting Landelijk Gebied Haren, bijvoorbeeld door deze Nieuwsbrief te verspreiden.
Op onze website plaatsen wij actuele berichten.