Nieuwsbrief 10

Verbetering omgevingskwaliteit Kanaalzone Sluiskil-Terneuzen

Beste inwoner van Sluiskil, Sas van Gent en de wijken Oude Vaart en Driewegen in Terneuzen, 

Voor u ligt nieuwsbrief nummer 10 van het onderzoeksproject Verbetering Omgevingskwaliteit Kanaalzone Sluiskil-Terneuzen. Het onderzoek is sinds 2024 in de uitvoeringsfase. In deze nieuwsbrief leest u meer over de voortgang hiervan, over het Uitvoeringsprogramma 2025 en over diverse ontwikkelingen. Ervaart u hinder van bedrijven in de omgeving? Blijf het melden! Eind september 2025 organiseren we opnieuw een omgevingsdag. Wellicht heeft u hier zelf een goed idee voor. We horen het graag.

Voortgangsrapportage 2024

In het rapport “Omgevingskwaliteit Kanaalzone: Voortgangsrapportage 2024 en Uitvoeringsprogramma 2025” leest u wat we binnen het onderzoek in 2024 hebben gedaan en wat we in 2025 willen bereiken. Hier leest u de belangrijkste ontwikkelingen en resultaten.

Juni: dialoog met bedrijven

Op 21 juni 2024 was er overleg met industrie en bedrijven in de Kanaalzone. De omgevingsdiensten RUD Zeeland en DCMR, GGD Zeeland, gemeente Terneuzen en Provincie Zeeland waren hierbij aanwezig. We spraken over participatie en over het voorzorgsprincipe. Dit principe betekent dat bedrijven maatregelen nemen als er een kans is op schade voor het milieu of de gezondheid, zelfs als de risico's nog niet zeker zijn. Dit voorzorgsprincipe is met de komst van de Omgevingswet wettelijk verankerd. Het is voor bedrijven nog niet helemaal duidelijk wat de consequenties hiervan zijn en hoe zij dit principe kunnen inzetten. 

Er was ook een workshop over participatie. Hier werd ingegaan op de vraag hoe je als bedrijf met je omgeving in contact komt en blijft. Heros gaf een presentatie over hun contact met de omgeving en media.

September: duurzaamheidsdag

Op 28 september 2024 was er een duurzaamheidsdag in Terneuzen. Bezoekers konden bedrijven bezoeken en kregen informatie over het Uitvoeringsprogramma. Ook konden bezoekers in gesprek gaan met de omgevingsdiensten en konden zij mee met een bustour naar verschillende bedrijven in de buurt. 

Leefplekmeter

In 2024 werd de Leefplekmeter ingezet in wijken van drie Nederlandse en drie Vlaamse gemeenten binnen het North Sea Port District (NSPD). NSPD is het havengebied dat zich uitstrekt van Vlissingen en Borsele in het noorden en via Terneuzen tot over de grens naar Zelzate, Evergem en Gent in het zuiden. De Leefplekmeter toont aan hoe bewoners hun leefomgeving beleven en waar verbeteringen wenselijk en nodig zijn.

Aanvullende metingen

Eind 2024 begonnen we met het uitvoeren van extra metingen op het meetpunt in Sluiskil om de hoeveelheid stof en metalen in de lucht te controleren. Voor de resultaten van deze metingen, lees verder in deze nieuwsbrief.

Uitvoeringsprogramma 2025

Dit jaar zijn we aan de slag met acties uit het Uitvoeringsprogramma Omgevingskwaliteit Kanaalzone 2025.  De belangrijkste punten lichten we hier toe.

Extra toezicht op ‘stofbedrijven’

In 2025 maakt de RUD Zeeland (RUD) extra capaciteit vrij voor toezicht op bedrijven die mogelijk stofoverlast veroorzaken in de omgeving van Sluiskil. Ook gaan de omgevingsdiensten RUD en DCMR Milieudienst Rijnmond meer gebiedscontroles doen. Bij een gebiedscontrole controleren zij meerdere bedrijven in een bepaald gebied. De controleurs kijken of de bedrijven zich aan milieuregels houden. Denk aan regels over afval, geluid, luchtvervuiling, stofoverlast of gevaarlijke stoffen.

Omgevingswet

De Omgevingswet geldt sinds 1 januari 2024. Deze wet regelt alles over de ruimte waarin we wonen, werken en ontspannen. De Omgevingswet laat het inrichtingenbegrip los en hanteert in plaats daarvan de term milieubelastende activiteit (mba). Een bedrijf kan meerdere mba’s hebben waar toezicht op wordt gehouden, bijvoorbeeld:

• het maken van producten in een fabriek waarbij veel rook of afval vrijkomt;
• het opslaan of gebruik van gevaarlijke stoffen, zoals olie of verf;
• het lozen van afvalwater in een rivier of sloot;
• het verbranden van afval;
• het bouwen of slopen van grote gebouwen.

Provincie Zeeland en de omgevingsdiensten onderzoeken de gevolgen van de invoering van de Omgevingswet voor bedrijven die een vergunning voor mba's nodig hebben. Hiervoor heeft de Provincie een plan van aanpak gemaakt. Dit plan beschrijft welke mba's de bedrijven uitvoeren. Hierdoor kunnen we de vergunningverlening sneller, efficiënter en beter regelen.

Extra luchtmetingen

In 2025 blijven we de luchtkwaliteit meten op het meetstation Sluiskil. We voegen hieraan roetmetingen en extra metaalanalyses toe. Het doel is om beter te begrijpen hoeveel luchtvervuiling er is en waar deze vandaan komt. We gaan inwoners betrekken door sensormetingen en extra analyses op basis van hun waarnemingen.

GGD Zeeland is bezig een rapportage op te stellen voor alle Zeeuwse gemeenten over de bronnen van en de blootstelling aan stikstofdioxide en fijnstof. Op basis van deze gegevens brengt de GGD de mogelijke gezondheidseffecten in kaart. De rapportage wordt in het vierde kwartaal van 2025 opgeleverd.

Dialoog

In 2025 blijven we als projectgroep in gesprek met omwonenden en de industrie. We organiseren minstens één keer per jaar een bijeenkomst met inwoners en bedrijven, of vaker als dat nodig is. We zijn bijvoorbeeld in gesprek gegaan met inwoners van Sas van Gent over geluidsoverlast. Samen kijken we naar manieren om de omgevingskwaliteit te verbeteren. We bespreken extra maatregelen en onderzoeken wat het voorzorgsprincipe voor bedrijven betekent (zie kopje Voortgangsrapportage 2024: Dialoog met bedrijven). 

Plan van aanpak bij overlastsituatie

Ook als een bedrijf voldoet aan de wet- en regelgeving, kan er overlast ontstaan voor de omgeving. In geval van overlast kunnen de omgevingsdiensten bedrijven vragen om een plan van aanpak te maken. Hierin beschrijven bedrijven welke extra maatregelen zij nemen om de overlast in de omgeving te beperken. Dit is een continu proces.

Geluidsonderzoek in Sas van Gent afgerond

In 2024 ontving DCMR Milieudienst Rijnmond (DCMR) 605 klachten uit Sluiskil en Sas van Gent. Het grootste deel betrof meldingen van geluidsoverlast bij Cargill. DCMR heeft daarom in opdracht van de Provincie Zeeland een geluidsonderzoek uitgevoerd.

Medewerkers van DCMR hebben in maart 2025, op uitnodiging van de Provincie Zeeland, de resultaten van dit onderzoek gepresenteerd. Dit gebeurde tijdens een bijeenkomst met een aantal omwonenden. Gedeputeerde Dick van der Velde was aanwezig om de resultaten te bespreken en te luisteren naar de ervaringen van de omwonenden. 

Uit het onderzoek blijkt dat het bedrijf Cargill voldoet aan de geldende geluidsnormen. De bewoners gaven aan dat hinderlijke geluiden vaak optreden tijdens procesverstoringen in de nacht, onderhoud in het weekend en sinds de kap van bomen. DCMR heeft geregeld contact met Cargill over de geluidmeldingen. Naar aanleiding van deze meldingen heeft het bedrijf inspectieronden uitgevoerd, maar geen bron kunnen traceren. Cargill heeft een externe geluidspecialist ingeschakeld. Deze bekijkt samen met omwonenden of een potentiële bron is te lokaliseren. Dit gebeurt met behulp van frequentie-onderzoek. Cargill heeft omwonenden hierover geïnformeerd.

Ontwikkelingen bij Heros

Ook als bedrijven voldoen aan de wet- en regelgeving, kunnen omwonenden overlast ervaren. Dat speelt ook in Sluiskil. Eind april 2024 besteedde onderzoeksprogramma Argos in de uitzending ‘Dorp onder het stof’ aandacht aan de overlast die inwoners van Sluiskil ervaren van de naastgelegen industrie, met name van het bedrijf Heros Sluiskil B.V. (Heros).

Na deze uitzending dienden 13 inwoners een verzoek om handhaving in. RUD Zeeland heeft deze verzoeken juridisch beoordeeld. Conclusie was toen dat Heros voldoet aan de geldende wet- en regelgeving. Uit metingen van de luchtkwaliteit in Sluiskil blijkt dat geen grenswaarden worden overschreden. En toch ervaren omwonenden overlast. 

Plan van aanpak en extra maatregelen

In 2024 heeft de Provincie Zeeland daarom een beroep op Heros gedaan. Zij heeft het bedrijf gevraagd een plan van aanpak op te stellen waarin Heros aangeeft hoe zij stofverspreiding en ervaren overlast kan verminderen.

Heros heeft aan dit verzoek voldaan en aanvullende maatregelen getroffen. Het gaat bijvoorbeeld om het gebruik van een bandenwasinstallatie, uitbreiding van de sproei-installaties en TV-schermen met kleurencodes die de medewerkers attenderen op de weersomstandigheden. Een meetinstallatie rondom het terrein en in Sluiskil monitort doorlopend de luchtkwaliteit. Zo kan Heros extra sproeien als uit metingen blijkt dat dit nodig is.

Positief resultaat

De initiatieven lijken een positief resultaat te hebben. Ondanks het droge weer in april en mei 2025 hebben inwoners van Sluiskil weinig hinder van stofoverlast gemeld bij RUD Zeeland.

Monitoringsrapportage 2024 meetstation Sluiskil

Jaarlijks levert DCMR Milieudienst Rijnmond (DCMR) een monitoringsrapportage op van de metingen op het meetstation aan de Stroodorpestraat in Sluiskil. Deze rapportage is onderdeel van de monitoring op het Provinciale Milieuprogramma 2023-2027. Alle jaarrapportages kunt u inzien op de website van RUD Zeeland.

Het meetstation in Sluiskil maakt onderdeel uit van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit. De actuele meetwaarden en aanvullende informatie kunt u inzien op de website Luchtmeetnet.nl van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.

Meetresultaten

DCMR voert in Sluiskil metingen uit voor onder andere fijnstof en voor stikstofdioxide. Voor beide geldt dat de gemeten jaargemiddelde concentraties lager zijn dan de huidige en toekomstige EU-grenswaarden (2030). De meetresultaten en een uitgebreide beschouwing leest u terug in de jaarrapportage.

Roetmeting

Sinds december 2024 voert DCMR ook roetmetingen uit op het meetstation. Over deze metingen rapporteert DCMR voor het eerst in de halfjaarrapportage 2025. Deze is najaar 2025 in te zien op de genoemde website van RUD Zeeland.

Afbeelding, bron: www.luchtmeetnet.nl

Extra onderzoek luchtmetingen Sluiskil

Een aantal acties uit het Uitvoeringsprogramma 2024 op het onderdeel ‘Metingen en onderzoek luchtkwaliteit’ zetten we voort in 2025. Zo voert omgevingsdienst DCMR nader onderzoek uit naar de herkomst van de in Sluiskil gemeten stoffen. Lees hier het rapport “Fijnstof, stikstofoxiden en metalen in Sluiskil 2025”.

Voor het onderzoek naar luchtvervuiling heeft DCMR gekeken naar alle meetgegevens van het meetstation in Sluiskil. DCMR heeft vooral gekeken naar fijnstof en stikstofoxiden. Er zijn 122 filters onderzocht. Deze filters verzamelden tussen oktober 2022 en april 2024 stof uit de lucht.  De gegevens zijn gekoppeld aan de windrichting en -snelheid. Zo kun je met speciale modellen en windkaarten beter zien waar de vervuiling vandaan komt. Ook kun je zien hoeveel de lokale bedrijven en activiteiten bijdragen aan de vervuiling in de omgeving.

De onderzoekers hebben ook gekeken naar de grootte van de stofdeeltjes, en naar de datum en het tijdstip waarop ze zijn gemeten. Dit gaf extra informatie over wanneer en hoe de vervuiling ontstaat.

Resultaten onderzoek

Uit de resultaten blijkt dat de gemeten concentraties oplopen bij toenemende windsnelheid vanuit oostelijke richting. Dit wijst richting Heros als grootste bron van verwaaiend stof en metalen in de omgeving van Sluiskil. Verdere uitsplitsing in deeltjesgrootte van het fijnstof, en naar datum en tijdstip leverde aanvullende informatie op over variatie in de gemeten concentraties. Provincie Zeeland, RUD Zeeland en DCMR zijn met omliggende bedrijven in gesprek of specifieke bedrijfsomstandigheden hier de oorzaak van kunnen zijn.

Geen overschrijding 

DCMR heeft ook een immissietoets gedaan. Dit is een onderzoek naar de hoeveelheid vervuilende stoffen in de lucht op plekken waar mensen wonen of werken. De toets kijkt of deze stoffen afkomstig zijn van een duidelijke bron, zoals een schoorsteen van een fabriek. Met deze toets wordt gecontroleerd of de luchtkwaliteit voldoet aan de wettelijke regels van de Europese Unie (EU). Uit de toets en uit de jaarlijkse rapporten van het meetstation in Sluiskil blijkt dat de luchtkwaliteit binnen de EU-grenzen blijft. Er is dus geen sprake van een overschrijding van de normen.

Daarnaast is er een indicatietoets gedaan. Dit is een eerste, globale controle van de gemiddelde hoeveelheid metalen in de lucht. Als er officiële grenswaarden zijn voor deze metalen, wordt gekeken of die worden overschreden. Ook uit deze toets blijkt dat de waarden onder de grens blijven.

Blijf hinder melden

Het blijft belangrijk dat u hinder door bedrijven of bedrijfsactiviteiten blijft melden. Ervaart u overlast, of heeft u een vraag? De milieudiensten RUD Zeeland en DCMR Milieudienst Rijnmond (DCMR) nemen uw melding in behandeling.

Spoed

Heeft uw klacht spoed? Bel dan de milieuklachtencentrale van de RUD Zeeland tel. 0118 – 41 23 23, of bel DCMR. Een aantal industriële bedrijven in Zeeland valt onder het toezicht van DCMR; dit zijn de zogenaamde Seveso-bedrijven. Op de website van DCMR staat welke bedrijven dit zijn. Wanneer u denkt dat een Seveso-bedrijf in uw omgeving voor overlast zorgt, bel dan de meldkamer van DCMR, tel. 088 333 555.

Deze meldpunten zijn 7 dagen per week, 24 uur per dag bereikbaar. U krijgt een medewerker te spreken die uw klacht noteert en doorgeeft aan de piketmedewerker van dienst. De piketmedewerker neemt in veel gevallen contact met u op voor meer informatie. Let op, wanneer zij u terugbellen is dat met een anoniem nummer.

Geen spoed

Heeft uw melding of klacht geen spoed? Maak dan gebruik van het meldformulier Milieuklachten van de MilieuKlachtenCentrale.

Deze nieuwsbrief nu ook op buurt-app Hoplr 

De nieuwsbrief Verbetering Omgevingskwaliteit Kanaalzone Sluiskil- Terneuzen is nu ook te lezen op de buurtapp Hoplr. We plaatsen de nieuwsbrief in de kernen Sluiskil, Oude Vaart, Driewegen en Sas van Gent. Op deze manier bereiken we meer mensen in de Kanaalzone.

Het oorspronkelijke onderzoek richtte zich op Sluiskil en de wijk Oude Vaart in Terneuzen. Uit deze gebieden ontvingen de omgevingsdiensten RUD Zeeland en DCMR de meeste meldingen van hinder. We voegen Sas van Gent nu toe aan het verspreidingsgebied van de nieuwsbrief. Dat komt omdat er het afgelopen jaar veel klachten uit Sas van Gent kwamen.

Nog geen lid van de buurt-app Hoplr? Ga naar Hoplr.com om je in te schrijven en blijf in contact met je buurt.

Omgevingsdag 2025

Eind september 2025 organiseren we opnieuw een Omgevingsdag voor omwonenden. Nadere informatie over de locatie, de datum en het programma volgt.

Het doel van de Omgevingsdag is u als omwonende te informeren over wat omgevingsdiensten en bedrijven doen om de omgevingskwaliteit van de Kanaalzone te verbeteren. Op deze dag zijn bedrijven uit de omgeving aanwezig, de omgevingsdiensten RUD Zeeland en DCMR Milieudienst Rijnmond, GGD Zeeland, Provincie Zeeland en de gemeente Terneuzen.

Oproep

Wat zou u zelf graag terug willen zien op deze dag, waarover zou u informatie of uitleg willen ontvangen van een van de aanwezige partijen? Laat het ons weten en wij bekijken of en hoe we het kunnen opnemen in ons programma. Stuur een e-mail met uw naam en contactgegevens (telefoonnummer en/of mailadres) naar milieu@zeeland.nl. Dan nemen wij eventueel contact met u hierover op.

Over het project

Naast de uitgestrekte polders heeft de Kanaalzone veel industriële activiteiten en een drukbevaren kanaal. Deze activiteiten hebben invloed op de woonomgeving en zorgen soms voor hinder bij omwonenden. Dat leidt tot meldingen bij de milieumeldpunten over stof, geur en geluid. In 2019 was er sprake van een stijging in het aantal meldingen met name uit Sluiskil en de wijk Oude Vaart. Daarom is in opdracht van Provincie Zeeland en gemeente Terneuzen een onderzoek ‘Verbetering Omgevingskwaliteit Kanaalzone Sluiskil – Terneuzen’ uitgevoerd.

Het onderzoek is uitgevoerd door RUD Zeeland, DCMR Milieudienst Rijnmond, GGD Zeeland, Rijkswaterstaat, North Sea Port, gemeente Terneuzen en de Provincie Zeeland. Deze partijen onderzochten hoe inwoners van Sluiskil en de wijk Oude Vaart in Terneuzen de omgevingskwaliteit in de Kanaalzone Sluiskil – Terneuzen beleven en welke zaken hierbij een rol spelen. Op basis van dit onderzoek zijn aanbevelingen geformuleerd om hinder te beperken waar dit mogelijk en nodig is. 

Meer informatie?

Alle informatie over het onderzoek vindt u op de website van RUD Zeeland. Heeft u vragen of opmerkingen? Stuur dan een e-mail naar Jordy Leenknecht (adviseur Duurzaamheid, Team beleidsontwikkeling van de gemeente Terneuzen). Vermeld in het onderwerp VOKST (dit is de afkorting voor ‘Verbetering omgevingskwaliteit Kanaalzone Sluiskil-Terneuzen’). Kunt u geen e-mail sturen? Bel dan naar 14 – 0115.

Deze nieuwsbrief is een gezamenlijke uitgave van de projectpartners van het onderzoeksproject

Verbetering omgevingskwaliteit Kanaalzone Sluiskil - Terneuzen:

DCMR, gemeente Terneuzen, GGD Zeeland, North Sea Port, Provincie Zeeland, Rijkswaterstaat, RUD Zeeland.

U ontvangt deze nieuwsbrief omdat u heeft aangegeven dat u op de hoogte wilt blijven van de voortgang van het project Verbetering omgevingskwaliteit Kanaalzone Sluiskil-Terneuzen.

De nieuwsbrief heeft geen vaste verschijningsfrequentie.

Titelfoto: Sky Pictures Luchtfotografie.

Meer informatie vindt u op www.rud-zeeland.nl.