Nieuwsbrief september 2024 nr. 3 |
|
|
|
Het gewapend verzet: KP Vlaardingen/Westland.
Beste lezer(s),
Wij hopen dat u een mooie zomer(vakantie) heeft gehad. Zoals beloofd sturen wij u in deze periode opnieuw een nieuwsbrief naar toe. En zoals het gezegde luidt: belofte maakt schuld. Dit is inmiddels onze derde nieuwsbrief.
Via deze nieuwsbrief informeren wij u dat wij als stichting de komende maanden energie blijven steken in het vergroten van onze naamsbekendheid. Maar bovenal richten wij ons op het belangrijkste doel van onze stichting: het organiseren en het houden van verschillende activiteiten in relatie tot 80 jaar vrijheid in 2025.
Wij als bestuur hopen dat u hieraan wilt bijdragen, bijvoorbeeld door onze nieuwsbrieven en artikelen door te sturen naar belangstellenden, familie, vrienden en mogelijk geïnteresseerden.
In deze nieuwsbrief wordt u ook bijgepraat over ons nieuwe project 'De gezichten achter de knokploeg Westland'. Verder vindt u enkele links naar eerder gepubliceerde artikelen en praten wij u bij over onze plannen voor de komende maanden en de (financiële) stand van zaken
Wij wensen wij u veel leesplezier toe en zoals gezegd, vinden wij het geen enkel probleem als u deze nieuwsbrief doorstuurt naar mensen binnen uw netwerk, die mogelijk geïnteresseerd zijn in het werk van onze stichting 80 jaar vrijheid en/of onze plannen voor het jaar 2025.
|
|
|
Een oude bekende geliquideerd door het verzet
|
|
|
Deze zomer las ik een oud artikel in de lokale krant van Hoek van Holland (23 okt. 2023) over een boeiend maar pijnlijk thema: de rol van de Nederlandse politie tijdens de bezetting. In dat artikel schreef Bunker Bremen kort over de kwalijke houding van veel Nederlandse politieagenten in die periode. Niet voor niets leidde het boek ‘De Zwarte Politie’ in de jaren negentig tot veel ophef over de houding van de politie in de jaren ’40-’45. Dit jaar maakte de gemeente Den Haag bekend, na de publicatie van 31 integriteits-onderzoeken van Haagse politieagenten tijdens de oorlog, dat de meerderheid van haar agenten actief deelnam aan door de Duitsers opgelegde handelingen. Dit alles roept de vraag op hoe actief de agenten in het Westland hebben ingezet voor de Duitse bezettingsmacht in hun zoektocht naar Joden, onderduikers, zwarthandelaren en ‘binnenlandse terroristen’.
Een voorbeeld
Natuurlijk is het onmogelijk om in een kort artikel uitgebreid op deze kwestie in te gaan. Feit is echter dat enkele politieagenten uit het Westland zich actief aansloten bij de Duitsers. Soms deden ze dit vanwege hun politieke voorkeur, soms uit angst of voor een extra zakcentje. Enkele van deze foute agenten kregen na de oorlog lange gevangenisstraffen opgelegd. Eén van hen werd zelfs geëxecuteerd door leden van het gewapend verzet. Dit roept de vraag op: wie waren deze agenten en wie was de destijds bekende Nederlandse politieagent die werd omgebracht?
|
|
|
|
|
De gezichten achter de knokploeg Westland.
|
|
|
Onlangs zijn wij als stichting, in samenwerking met René de Hoog (hoofdredacteur bij Rodi West Media) gestart met een nieuwe serie artikelen onder de kop 'De gezichten achter de knokploeg Westland'. Het doel hiervan is om aandacht te schenken aan alle betrokkenen en medewerkers van de knokploeg Westland, de latere KP Vlaardingen/Westland.
In het verleden lag de nadruk vaak op de 'kopstukken' binnen de knokploeg, zoals 'Bertus, 'Peter Noord' en 'Oom Piet'. Niet dat zijzelf in de schijnwerpers wilden staan of na de bezetting de pers zochten - integendeel. Maar na de bevrijding en de daaropvolgende decennia waren het 'Peter Noord' en 'Oom Piet' die centraal stonden en bij wie de pers en andere belangstellenden vaak aanklopten.
Natuurlijk weten wij allemaal dat zij niet de enigen waren die deel uitmaakten van de knokploeg Westland. Daarom willen wij als stichting ook de mensen die op de achtergrond bleven naar voren willen halen. Niet om hen op een voetstuk te plaatsen, maar om hun belevenissen en indrukken, voor zover mogelijk, op papier te zetten. Soms richt een artikel zich specifiek op een persoon, zoals het eerste artikel over Frits Vogel. Andere keren gaat het over meerdere personen, specifieke gebeurtenissen en hun rol binnen de knokploeg.
Op deze manier hopen wij dat u als lezer een historisch verantwoord beeld krijgt van het (gewapend) verzet in het Westland en omstreken.
|
|
|
|
|
Dank voor de QR-logo.
|
|
|
Via deze weg willen wij als stichting RON Graphic Power bedanken voor zijn betrokkenheid bij en zijn medewerking aan onze stichting. Naast het ontwerpen van onze website heeft hij ook geholpen met het regelen van een QR-code voor onze site.
Veel mensen reageerden enthousiast op onze site, maar gaven ook aan dat deze soms lastig te vinden was op internet of via google.
Met deze QR-code hopen wij dat mensen makkelijker en sneller onze website kunnen bezoeken door simpelweg de QR-afbeelding te scannen. Dus, probeer het eens uit, zou ik zeggen!
|
|
|
|
|
Fondswerving |
|
|
Op dit moment zijn wij als stichting nog steeds druk bezig met het aanschrijven van fondsen in en buiten de regio. Jammer genoeg communiceerden tot nu toe verschillende fondsen dat onze projecten niet pasten binnen hun doelstelling. Dit geldt helaas ook voor het lokaal bestuur van de gemeente Midden-Delfland, zoals u verderop kunt lezen in onze nieuwbrief.
Toch laten wij als stichting ons hoofd niet hangen en blijven wij zoeken en contact leggen met fondsen, instellingen en organisaties die mogelijk wel onze doelstelling(en) en onze (deel)projecten financieel willen steunen.
Als stichting 80 jaar vrijheid denken wij bijvoorbeeld aan de verschillende serviceclubs in de regio, zoals de Lionsclub, de Rotaryclub en/of de Ronde Tafel.
Donaties en giften van particulieren blijven altijd welkom en hetzelfde geldt natuurlijk ook voor het bedrijfsleven.
|
|
|
|
|
Konzentrationslager Herzogenbush (kamp Vught): 1944-2024
|
|
|
In de eerste week van de maand september staan een groot aantal organisaties, historici en media stil bij kamp Vught. Niet alleen landelijk, maar ook op lokaal en provinciaal niveau. Deze week verschijnt niet voor niets verschijnt een interessant boek van Ad van Liempt over kamp Vught, getiteld ‘Wraak op het verzet’. Verder vindt komende zondag, 8 september, ook de vijfjaarlijkse herdenking plaats in en rondom kamp Vught. Zowel dit jaar als volgend jaar (2024 en 2025) wordt extra aandacht besteed aan kamp Vught in het licht van 80 jaar vrijheid.
Onderlinge band
Extra aandacht voor deze gebeurtenissen en herdenkingen zou ook moeten gelden voor het Westland en omstreken. Niet alleen omdat 80 jaar geleden enkele leden van de knokploeg Westland vlak voor de ontruiming van kamp Vught werden gefusilleerd, maar ook omdat verschillende bekenden van de knokploeg Westland eveneens de dood vonden in dit verschrikkelijke oord of naar andere concentratiekampen in nazi-Duitsland werden doorgestuurd. Kortom, een goede gelegenheid om stil te staan bij kamp Vught, evenals bij de dood van onder meer 'Bertus' (L.M. Valstar) en de gebroeders Goedendorp (Bernardus & Jacob). Hetzelfde geldt voor verschillende bekenden van de knokploeg Westland, met wie ze contact onderhielden. Hierbij moet u denken aan Frits Conijn (KP Alkmaar), Izak van der Horst en Hilbert van Dijk (beiden behorend tot de top van de LKP) en de heren Aad van Rijs (hoofd LO Delft en provinciaal leider LO Z-H) en mr. Kees Chardon (LO Delft).
Samenloop van omstandigheden
Zoals bekend kwam Bertus in kamp Vught terecht naar aanleiding van enkele toevallige gebeurtenissen en omstandigheden in Delft. Hij verbleef op dat moment enkele dagen bij zijn broer Cornelis in Prinsenstad. Na zijn plotselinge arrestatie en de ontdekking van zijn ware identiteit op het politiebureau door enkele politieagenten, als gevolg van de eerdere gewapende overval op het politiebureau in Delft (26 februari 1944), werd Bertus snel overgebracht naar de SD in Rotterdam.
Aangezien de SD bevreesd was dat ‘binnenlandse terroristen’ hun waardevolle vangst zouden komen bevrijden, werd Bertus al na enkele dagen overgebracht naar kamp Vught. Ondanks de inzet van zijn broer Cornelis om zijn broer te bevrijden en later om hem via hoge SD-officieren vrij te kopen, liep dit helaas uit op een mislukking. Bertus werd, samen met een groot aantal andere verzetslieden, op een overwegend bewolkte maandag, 4 september 1944, vermoord op de fusilladeplaats, gelegen op loopafstand nabij kamp Vught.
Rijswijk
De twee andere leden van de LO/KP Westland, Bernardus en Jacob Goedendorp, vonden eveneens op dezelfde troosteloze maandag de dood. Ook zij werden op dezelfde locatie vermoord door de leden van het executiepeloton van kamp Vught. Beide broers woonden in Rijswijk en raakten geleidelijk betrokken bij het (gewapend) verzet. De relatie met de knokploeg Westland ontstond onder meer door hun (familie)banden met het Westland en hun kerkelijke gezindheid (gereformeerd).
Ontmoetingsplaats
Vooral de woning van Jacob fungeerde als ontmoetingsplaats voor overleg met de regionale en plaatselijke leiders van de knokploegen in de regio. Hun beide woningen waren beschikbaar voor het (tijdelijk) herbergen van onderduikers en verzetslieden, waaronder ‘Bertus’ en andere leden van het (gewapend) verzet. Ook hielpen zij onderduikers, waaronder Joden en studenten, en verborgen ze wapens, distributiebonnen, illegale kranten en soortgelijk materiaal in hun huizen.
Onbekend
Het verhaal gaat dat door verraad van een Joodse onderduikster de SD het huis van Bernardus binnenviel en hem arresteerde. Kort daarop vond opnieuw een arrestatieplaats door de SD, met behulp van enkele politieagenten. Deze inval vond plaats in de sigarenwinkel van Jacob. Op dat moment was ook ‘Joop’ in de winkel aanwezig. Hij behoorde eveneens tot de knokploeg Westland. Beide mannen verdwenen richting het ‘Oranjehotel’. Later werden de gebroeders Goedendorp overgebracht naar kamp Vught. ‘Joop’ (Johannes Lagerwerf) belandde in kamp Amersfoort en werd later naar concentratiekamp Sachsenhausen gedeporteerd. Van laatstgenoemde is na de oorlog nooit meer iets vernomen.
|
|
|
|
|
Een 'open brief' aan het lokaal bestuur van Midden-Delfland
|
|
|
Als stichting 80 jaar vrijheid zijn we al enkele maanden enthousiast bezig met het benaderen van fondsen om de onze initiatieven en plannen te bekostigen. Vandaar dat wij ook het lokaal bestuur van de gemeente Midden-Delfland informeerden over onze plannen in relatie tot 80 jaar vrijheid in 2025. Wij zijn hierover het gesprek aangegaan met de burgemeester en hebben een korte presentatie gehouden voor de leden van onze gemeenteraad.
Helaas merken wij dat er binnen het lokaal bestuur, in ieder geval binnen de gemeenteraad, onvoldoende bereidheid is om een dergelijk initiatief met een wezenlijk en werkbaar bedrag financieel te ondersteunen.
Bovendien hebben wij de indruk dat het lokaal bestuur met twee maten meet en haar inwoners matig tot slecht informeert over bepaalde politieke gebeurtenissen en beslissingen.
Daarom zijn wij zo vrij om onze gevoelens hierover en onze kijk hierop in een 'open brief' met u te delen.
|
|
|
|
|
Enthousiast over onze plannen?
|
|
|
|
|
|
|
|
Beste lezer(s), u ontvangt deze nieuwsbrief omdat iemand uit uw familie, vriendenkring of een bekende, u hiervoor heeft aangemeld. Mocht u toch geen interesse tonen of sowieso geen nieuwsbrief willen ontvangen van onze stichting, stuurt u dan een berichtje naar onderstaand mailadres.
|
|
|
|
