Eerste computerprogramma is bedacht door een vrouw
ADA is de computertaal die het Amerikaanse ministerie van Defensie in 1979 ontwikkelde. De échte Ada was Augusta Ada Byron (1815-1852), dochter van de Engelse dichter Lord Byron. Zij noemde zichzelf de ‘bruid van de wetenschap’ want ze ontwikkelde – ruim honderd jaar voor de computer gefabriceerd werd – een eerste computerprogramma. Ada’s moeder had een vooropgezet plan om haar dochter een strakke opvoeding te geven. Elke dag werd er gestudeerd behalve op zondag. Orde, regelmaat, beheersing… dat moest het meisje bijgebracht worden. Een rits huisleraren, doktoren en wetenschappers volgden elkaar op.
Eén van haar onderwijzers was Mary Fairfax Somerville, één van de weinige vrouwen in Engeland die zich met wiskunde en sterrenkunde bezighield. Vrouwen werden immers niet geacht zich met exacte wetenschappen in te laten. Het was onfatsoenlijk en bovendien zou het hun geestelijke en lichamelijke gezondheid schaden.
Al op jonge leeftijd toonde Ada haar fantasie. Op haar twaalfde dokterde ze een ‘vliegmachine’ uit. Ze wilde een nieuwe wetenschap op gang trekken: ‘flyologie’, ‘vliegkunde’.
Via haar lerares – en rolmodel – Mary Somerville, ontmoette de adolescente Charles Babbage. Ze was zeventien jaar en intussen verzot geraakt op wiskunde. Meer nog, ze kon er helemaal lyrisch van worden. ‘Poëtische wetenschap’ was het voor haar.
Babbage, met wie Ada een drukke correspondentie onderhield, was professor wiskunde aan de universiteit van Cambridge. In de mercantiele en koloniale mogendheid Groot-Brittannië was er op dat ogenblik een enorme behoefte aan die rekentoestellen. Met een fikse subsidie begon Babbage in 1822 aan de ontwikkeling van zijn Difference Engine, een machine die zou kunnen worteltrekken en tot de macht verheffen. Het toestel zou bovendien de uitkomst kunnen uitschrijven, ‘printen’ dus.
Het toestel zou nooit gerealiseerd worden, De complexe, abstracte machine had in die eerste helft van de negentiende eeuw reeds alle kenmerken van een moderne elektronische computer. Het toestel had een store, een geheugen waarin niet alleen cijfers maar ook tussenresultaten werden opgeslagen. En apart daarvan – en dat is een essentie van een hedendaagse computer – een mill, een programma voor rekenkundige processen. Het toestel kon eenzelfde bewerking verscheidene malen herhalen.
Bovendien kon het toestel ook vooruitkijken en alternatieven zoeken, Conditional branching oftewel voorwaardelijke vertakkingen: als iets ‘zus’ is, dan is het gevolg ‘zo’, zo niet is het gevolg ‘niet zo’. En wordt de hele berekening ‘anders’.
Ada dacht dat het toestel ook ingewikkelde muziekpartijen kon componeren en gaf aan hoe. Hiermee programmeerde ze als het ware als eerste een computerprogramma. Bekijk ook eens een bijzondere Ted Talk over de jong gestorven genie Ada Byron. (bron: Historiek)
