Nieuwsbrief Werkgroep Wolf Nederland

Nieuwsbrief nr 19

Werkgroep Wolf Nederland

Oktober 2023

Beste ,

Hierbij een bomvolle nieuwsbrief van de Werkgroep Wolf Nederland.


We wensen je uiteraard weer veel leesplezier bij deze editie van onze nieuwsbrief. 
Vorige editie gemist? Kijk in ons archief op de website. 

Onderwerpen in deze nieuwsbrief:

  • Archief nieuwsbrief toegankelijker gemaakt.
  • Hekwerk data-analyse bij schademeldingen BIJ12. 
  • Webwinkel Werkgroep Wolf NederlandWebwinkel Werkgroep Wolf Nederland
  • Wapiti's in Yellowstone verzinnen strategie om te leven met poema's en wolven.
  • Op pad met de werkgroep Partij voor de Dieren.
  • Nederlandse wolven in kaart
  • Bijzonder vrijwilligersproject in Zwitserland.

 

  • Voyageurs National Park heeft ook een eigenwijze wolf
  • Toppunt van aanpassing: Wolven op Pleasant Island
  • Heb je je wolvenkennis al getest?
  • Welp geboren met onvolgroeide poot.
  • CE-Wolf: De Centraal-Europese samenwerking bij monitoring
  • Podcast door studenten Journalistiek CHE
  • De Arabische of Woestijnwolf.
  • Podcast Nu.nl: Verscheurd door de wolf

Wil je in contact komen met de redactie van de nieuwsbrief? We zijn te bereiken op: nieuwsbrief@werkgroepwolf.nl

Archief nieuwsbrief toegankelijker gemaakt

Inmiddels hebben we 19 nieuwsbrieven gemaakt met een grote verscheidenheid aan artikelen.

 

Na het verschijnen van de nieuwsbrief verdwenen deze in het archief, maar was het terugvinden van een bepaald artikel een ramp en moest je meerdere edities doorlopen om het gewenste artikel te vinden.

Daar hebben we verandering in aangebracht. Door de titels van de artikelen in de nieuwsbrieven te indexeren is hier nu (via het archief) op te zoeken. Wanneer een zoekwoord is ingegeven, krijg je alle artikelen die aan het zoekwoord voldoen in een overzicht en kun je de nieuwsbrief waarin het artikel is verschenen openen en na lezen.

 

Wil je als eerste de nieuwsbrief ontvangen? Meld je dan aan voor de verzendlijst: https://werkgroepwolf.nl/nieuwsbrief/

Hekwerk data-analyse bij schademeldingen BIJ12. 

In de rapportages van BIJ12 van alle schademeldingen wordt sinds enige tijd ook een korte opsomming gegeven van het aangetroffen hekwerk. Het bleek dat deze opsomming vanaf eind mei ontbreekt. Na contact met BIJ12 bleek de oorzaak hiervan een tijdelijk probleem door personele tekorten te zijn.

Als er een bericht in de media verschijnt, wordt bijna nooit gesproken over de genomen beschermende maatregelen. Er wordt ook regelmatig aangegeven dat het wolfwerende hekwerk voldoet/voldeed aan de minimale eisen van BIJ12 waaraan een wolfwerend hekwerk moet voldoen.

Zijn onze in Nederland levende wolven zo slim dat ze een wolfwerend hekwerk met regelmaat weten te slechten of zijn er andere aantoonbare feiten en voldoen de geplaatste hekwerken simpelweg niet? 

Schapen achter draad.

Dat was de aanleiding om eens in de beschikbare gegevens te duiken en het een en ander te duiden. De resultaten waren best schokkend en teleurstellend.

Een feit is bijvoorbeeld dat een wolf kan springen en zwemmen. Maar ook dat hij in de meeste gevallen probeert de omheining te omzeilen door er onder door te graven. Dit gegeven is waarom de onderste stroomdraad bij een wolfwerend hekwerk op 20 cm moet zitten met een minimale afwijking van 5 cm. Door deze maatregel is de kans namelijk het grootst dat de wolf een flinke klap stroom krijgt en zal afzien van de aanval. Ook de ruimtes tussen de draden is van belang. Dit voorkomt dat de wolf tussen de draden door kan glippen.

De juiste afstanden voor de stroomdraden bij een wolfwerend hekwerk zijn daarom vastgesteld op 20  –  40  –  60  –  80 en 120 cm. Tevens dient er minimaal 4.5KV elektrische spanning; minimaal 1,5 joule impulsenergie te worden gebruikt.

De taxateurs melden dus tijdens het afnemen van DNA bij een (vermoedelijke) wolvenaanval ook in grove lijnen wat de staat omheining is die is gebruikt.

Deze bevindingen worden in drie kolommen in het overzicht gebruikt. Te weten: Type preventie; hoogte preventie; voltage stroom op hekwerk gemeten tijdens taxatie.

Ook als het hekwerk voldoet aan alle eisen kan het voorkomen dat er op sommige plekken mogelijkheid is om met hulp van objecten het hekwerk te slechten of door oneffenheid in het terrein de 25 cm onderwaarde niet wordt gehaald. 
Deze gegevens zijn niet te achterhalen uit de cijfers en deze factoren laten we dan ook weg in de bevindingen.

Gedeelte van de schademeldingen

Wanneer we puur afgaan op bijvoorbeeld de eerste vereiste van een hoogte van 120 cm kunnen we stellen dat dit SLECHTS in 30 van de 644 geanalyseerde schademeldingen waarbij de raster details zijn opgenomen deze voldeden. Opmerkelijk was dat er bij 20 van die 30 hekwerken de vereiste minimale stroom van 4500 V op het hekwerk aanwezig was.

 

Ook bij de 20 hekwerken die op het eerste oog voldeden aan de minimale eisen staan bij enkele de opmerking dat het beschadigd was of er andere gebreken waren. Maar laten we uitgaan van het gunstigste geval. Dit betekent nog steeds dat SLECHTS 3,2% van de hekwerken in ieder geval op het oog er redelijk goed uitkomen.

Veel zorgelijker is het feit dat dus 96,8% van de hekwerken per definitie niet op orde was. Dat zijn 624 hekwerken die sowieso niet deugen. 


624 locaties betekent in ieder geval net zoveel gedood of gewond vee wat mogelijk voorkomen had kunnen worden.

 

Ook al is een hekwerk juist geplaatst en voldoet het aan alle eisen, dan nog zal het constant moeten worden gecontroleerd om gebreken. Vandaag goed kan morgen weer achterhaald zijn. En met een wolf in de buurt loop je een groter risico alsnog schade op te lopen.

De provincie Gelderland heeft een overzichtelijk schema op hun site geplaatst met 5 gemaakte fouten bij een goed geplaatst hekwerk.

Vorige week hebben e.e.a. in een persbericht/sociaal media bericht gedeeld: Klik hier voor het bericht.

Webwinkel Werkgroep Wolf Nederland

In onze webwinkel vind je diverse producten (gratis en betaald) die gerelateerd zijn aan de wolf. Hieronder zie je een aantal artikelen uit onze webwinkel. De vermelde prijzen zijn inclusief eventuele verzendkosten en per stuk. Met de aankopen steun je ook het werk van de Werkgroep Wolf Nederland.

Unieke set van 6 grote ansichtkaarten met tekeningen van Ineke Pluim-Perquin. Deze set is een weergave van de pasteltekeningen die Ineke heeft gemaakt met het thema ‘Wolf’.
Afmeting: 210 x 148 mm. 

 
€ 11,00

De enige echte sleutelhanger met het logo van de werkgroep kan aan jouw sleutelbos hangen!
Met deze aankoop steun je de werkgroep.

Afmeting: 40 x 32,3 x 1,8 mm.

 

€ 9,95

Time Out, het wolvenboek voor jong en oud
Irene van Eijk heeft een prachtig, speels “wolvenboek” geschreven, getekend, geknutseld en gefotografeerd. Het is een boeiend bladerboek vol weetjes, puzzels, spelletjes en uitdagende vraagstukken. 


€ 9,90

Laat zien dat je rekening houdt met wild in natuurrijk gebied, en je daarom je snelheid verlaagt naar 60 km p/u. In de weekenden dat de klok verzet wordt zal de werkgroep hier extra aandacht aan besteden.
Afmeting: 100 x 100 mm



€ 1,96

Download ons uitgebreide lespakket van 58 pagina’s, met aandacht voor 13 kerndoelen en 7 vaardigheidsdoelen. Dit speciaal samengestelde pakket, ontwikkeld door leerkrachten voor leerkrachten, biedt inspirerende lesideeën, werk van leerlingen, foto’s en verslagen ter illustratie.


Gratis

Deze informatie is géén complete spreekbeurt, maar geeft je wel informatie over de wolf, zodat je er zelf een goede spreekbeurt over kan maken.


Gratis

Met deze handige spoor-kaarten ga je voorbereid op pad. De volgende dieren zijn te vinden op de kaarten:
Kaart 1: Damhert, Edelhert, Ree, Vos, Das en wolf.
Kaart 2: Wild zwijn, Boommarter, Bunzing, Otter, Bever en Goudjakhals.


Gratis

Deze prachtige poster over de terugkomst van de wolf in Nederland is gratis beschikbaar gesteld door de werkgroep in samenwerking met Dagblad van het Noorden.


Gratis

Wapiti's in Yellowstone verzinnen strategie om te leven met poema's en wolven.

Wapiti's in Yellowstone hebben een slimme strategie ontwikkeld om zowel poema's als wolven te slim af te zijn. Hoewel wolven vaak als de belangrijkste roofdieren worden gezien die invloed hebben op wapiti's en andere prooidieren, toont een nieuwe studie aan dat poema's eigenlijk een grotere impact hebben op het gedrag van wapiti-herten in het noorden van Yellowstone National Park tijdens de winter. Wat nog interessanter is, is dat wapiti's leren om onderscheid te maken tussen het jachtgedrag van deze roofdieren en zo redelijk veilig te blijven voor hen.

Deze studie, geleid door onderzoekers van de Utah State University en ondersteund door andere Amerikaanse instituten, gebruikte gegevens over wolven, wapiti's en poema's verzameld in Yellowstone om te begrijpen hoe deze dieren met elkaar omgaan. Ze ontdekten dat poema's vooral 's nachts in beboste, rotsachtige gebieden jaagden, terwijl wolven voornamelijk 's ochtends en 's avonds in open graslanden jaagden.

 

De wapiti's maakten slim gebruik van deze verschillende jachtgewoonten door overdag naar beboste, rotsachtige gebieden te gaan wanneer poema's actief waren en 's nachts naar de open graslanden te trekken wanneer wolven aan het rusten waren. Hierdoor verkleinden ze hun risico om door beide roofdieren te worden gevangen.


Dit onderzoek benadrukt het belang van het begrijpen van de interacties tussen prooien en meerdere roofdieren in plaats van alleen te focussen op één soort. In Yellowstone hebben wapiti's geleerd om samen te leven met zowel wolven als poema's, en dit heeft te maken met hun lange geschiedenis van co-existentie en evolutie.

 

 

Wapiti-herten overdag in het bos.
Rennet Stowe/Wikimedia Commons/CC BY-SA 2.0

Opvallend is dat poema's meer invloed hebben op de keuze van leefgebied van wapiti's dan wolven, wat aantoont dat het niet altijd de meest voor de hand liggende roofdieren zijn die de grootste impact hebben op prooipopulaties. Dit onderzoek is vernieuwend omdat het gelijktijdig verschillende soorten roofdieren bestudeert en de complexiteit van het gedrag van prooien onthult om roofdieren te ontlopen.


Dus, in het Yellowstone National Park, hebben wapiti's een slimme manier gevonden om zowel poema's als wolven te ontwijken door zich aan te passen aan hun verschillende jachtgewoonten, waardoor ze beter kunnen overleven in dit uitdagende ecosysteem.

Een roedel wolven, het Leopold-roedel, jaagt op twee wapiti's in het Yellowstone National Park.
Doug Smith/National Park Service/Public domain

Op pad met werkgroep Renkum / Ede PvdD Gelderland

Enkele leden van de werkgroep PvdD uit Renkum wilde afgelopen Juni al een keertje mee met de wolvenwandeling. Toen bleek dat er meer leden wilden dan er nog plekken vrij waren bij de wandeling werd besloten om een speciale wandeling te organiseren voor leden van de werkgroep Renkum en Ede van de Partij voor de Dieren.

 

17 september vond deze plaats. Voor de gelegenheid reisde onze gidsen af richting Renkum om daar in het Renkumse beekdal een informatieve wolvenwandeling te houden.

Een mooi afwisselend landschap met bos, grasland en water.
Ondanks dat de wolf regelmatig in de omgeving wordt waargenomen werden er geen sporen aangetroffen. Maar door de enthousiaste groep en het verhaal over de wolf kon er een mooie tocht van gemaakt worden, waar bij we alle vragen konden beantwoorden.
Na afloop was het fijn om te horen dat het verhaal goed was ontvangen en de feitjes en de weetjes de deelnemers een compleet beeld hadden gegeven.
Weer een geslaagde middag.

Over de Werkgroep Renkum PvdD
Werkgroep Renkum is in 2013 opgericht door enthousiaste leden van de PvdD uit onze gemeente die bestaat uit de zes dorpen; Doorwerth, Heelsum, Heveadorp, Oosterbeek, Renkum, Wolfheze. Gemeente Renkum en is voor ecologie en (wilde) dieren van groot belang. Renkum is de eerste bijvriendelijke gemeente van Gelderland en Oosterbeek was in 2004 zelfs het “Groenste dorp van Europa”. Je vindt hier verder het vegetarisch rusthuis Felixoord en Avolare een wildopvang voor hulpbehoevende inheemse wilde dieren. Een inspirerende omgeving, zo is ook Marianne Thieme hier opgegroeid.

Werkgroep Renkum streeft naar 6 duurzame en diervriendelijke dorpen. We willen mensen eraan herinneren dat ze niet de enige bewoners zijn in de gemeente.

Ook een keer op pad met een informatieve wandeling van de Werkgroep Wolf Nederland? Kijk in onze agenda op de website voor de geplande wandelingen of neem contact op met wandeling@werkgroepwolf.nl voor de mogelijkheden.

Nederlandse wolven in kaart

De monitoring van de in Nederland gesignaleerde wolven wordt verzorgd door het Wolvenmeldpunt en is ondergebracht bij de Zoogdiervereniging. BIJ12 is namens de gezamenlijke provincies opdrachtgever van het Wolvenmeldpunt. De waarnemingen worden voornamelijk uitgevoerd door een aantal vrijwilligers die middels cameravallen en DNA-samples de populatie gedetailleerd vastleggen. Door de DNA-samples kunnen de individuele wolven worden geregistreerd en later met behulp van DNA herkend worden. Diezelfde registratie vindt plaats bij schademeldingen waar taxateurs werkende voor BIJ12 ook DNA afnemen om zo te bepalen of de wolf de dader is. Ook die samples zijn vaak weer terug te lijden naar een individuele wolf. (lees hier over in het artikel verder op in de nieuwsbrief over CE-Wolf.) De GWcode is te vergelijken met het Burger Service Nummer wat wij hier in Nederland hanteren om iedere burger als uniek te registreren.

Een geslaagde registratie levert een unieke GWcode op waarmee de wolf zijn verdere leven wordt aangeduid. Zo vind je deze GWcode zie je dan ook vaak verschijnen in bijv. de schademeldingen bij BIJ12 en/of bij het overzicht van dode wolven.

Zo'n uniek nummer kan dus zeer handig zijn bij het vastleggen, maar geeft niet direct info over de wolf en zijn verleden en/of relatie met andere wolven. 


Als de GWcode wordt genoemd is er via wat zoekwerk wel wat info over de wolf te achterhalen.

Werkgroep Wolf Nederland besloot daarom een compleet overzicht samen te stellen, waarin alle GWcodes een logische vermelding krijgen en zo ook de families, afkomst, eventuele partners en nageslacht inzichtelijk wordt. 

In het overzicht staan bijna alle wolven waarvan een GWcode is en welke via openbare bronnen (BIJ12) zijn gemeld. Dat betekent wel dat het overzicht lang niet compleet is. Dit heeft te maken met de regelmaat waarmee de beschikbare info wordt gedeeld en de tijd die het in beslag neemt om DNA-samples te verwerken.

 

In het overzicht hebben we een aantal tabbladen waar diverse info op staat over bijv. het individu, eventuele partner, leefgebied, geboorteroedel, eventueel overlijden, de roedels en het eventuele nageslacht wat het stampaar van de roedel heeft voortgebracht. Deze info is slechts te bekijken en niet te wijzigen.

Detailkaart
Op het tabblad detailkaart wordt alle beschikbare info van een enkele GWcode getoond. Hier zie je in een oogopslag alle info per wolf. Door ook de beschikbare schades van BIJ12 te koppelen is ook inzichtelijk gemaakt hoeveel vee er is gedood door het individu. Dit betreffen alleen de aanvallen waarbij het individu als enige dader is aangetoond. Tevens is de uitgekeerde schade aan de kaart gekoppeld. Ook hier loopt de data achter in verband met beschikbaarheid.

Detailkaart van de wolf GW3940f (Naya) die in België om het leven is gebracht. Maar ook enige tijd in Nederland verbleef.

Toegang om GWcode in Detailkaart te wijzigen.
Om de details van een enkele wolf te bekijken, moet je je eerst "aanmelden" via m.schalker@gmail.com en daarbij met het te gebruiken Gmail account. Zonder deze registratie kun je geen gebruik maken van deze optie.

 

In het overzicht zie je dat GW3940f vermoedelijk geen vee heeft gedood, omdat haar DNA niet is aangetroffen bij een aanval. Wel is er op basis van DNA aangetoond dat ze in Nederland is geweest. Als je in het pulldown veld haar toenmalige partner GW979m opzoekt, zul je zien dat hij wel degelijk eerst in Nederland vee heeft gegrepen. Uiteindelijk kwam August een nieuwe partner (GW1479f) tegen, die ook wel bekend stond als Noëlla.

Behalve onze zuiderburen worden sommige Nederlandse (Toska & van Haaften) en Duitse wolven ook wel met een naam aangeduid, maar er is ook altijd een GWcode bekend. 

 

We zullen proberen om het overzicht zo actueel mogelijk te houden, maar blijven daarbij afhankelijk van de beschikbare data.
Mocht je onjuistheden aantreffen of aanvulling hebben, stuur ze dan naar nieuwsbrief@werkgroepwolf.nl.  

Bijzonder vrijwilligersproject in Zwitserland.

In iets meer dan tien jaar is het aantal wolven in Zwitserland gestegen van nul naar ruim 200. Het heeft ertoe geleid dat enkele schapen zijn gedood, maar een nieuwe organisatie heeft in korte tijd een systeem opgezet om de schapen, de schapeneigenaren en de wolven te helpen.

Ruim 100 jaar geleden werden wolven uitgeroeid in Zwitserland. In 2012 werd de eerste roedel in de moderne tijd in het land ontdekt, en momenteel leven er ongeveer 250 wolven in een gebied dat overeenkomt met een tiende van dat in Zweden. Maar de terugkeer van de wolven heeft voor sommige schapeneigenaren tot conflicten geleid. De schapen die grote gebieden in het land grazen, zijn een makkelijke prooi voor de wolven. Vorig jaar werden er in het land 1480 schapen gedood.

De autoriteiten hebben op de gewijzigde omstandigheden gereageerd door de jacht op wolven toe te staan ​​en te vergemakkelijken, maar anderen hebben geprobeerd oplossingen voor het probleem te bedenken waarbij geen dieren hoeven te worden gedood. De Zwitserse organisatie OPPAL is drie jaar geleden gestart en is inmiddels in omvang gegroeid. Het idee is simpel; schapeneigenaren gratis hulp bieden bij het bewaken van de schapen. OPPAL is simpelweg op zoek naar vrijwilligers die bereid zijn om de nacht tussen de schapen door te brengen en eventuele naderende wolven af ​​te schrikken.

Een van de vrijwilligers op wacht bij een kudde.

Een van de vrijwilligers controleert met een warmtebeeldcamera op de aanwezigheid van roofdieren.

In het eerste jaar namen 180 vrijwilligers deel gedurende 270 nachten. In totaal zijn er ongeveer twintig wolvenwaarnemingen gedaan met behulp van een thermische verrekijker.

 

In de gecontroleerde gebieden werd geen enkel schaap gedood. In jaar twee, vorig jaar, namen bijna 330 vrijwilligers deel, met in totaal bijna 10.000 uur monitoring. Er werden ongeveer 30 wolven waargenomen en opnieuw ging geen enkel schaap verloren. 

 

Dit jaar doen er maar liefst 400 mensen mee. Ze gaan de bergen in en nemen eenvoudige apparatuur mee (thermische camera en walkietalkie) en overnachten gewikkeld in verwarmingsdekens of slapen, als ze dat willen, om de beurt in een tent. Er moet echter te allen tijde iemand op zijn hoede zijn om te kunnen schreeuwen, sissen, fluiten en op een wolf af te stappen als deze verschijnt.

 

De deelnemers krijgen volgens een door AFP geïnterviewd echtpaar een "magische" vakantie, de schapeneigenaren krijgen effectieve bescherming en zelfs de wolven overleven met deze oplossing.


OPPAL wordt gefinancierd via particuliere donaties, steun van WWF en een natuurfonds.

Meer informatie over dit bijzondere vrijwilligersproject vind je op: https://oppal.ch/en

Voyageurs National Park heeft ook een eigenwijze wolf

In Nederland is de niet-schuwe wolf van het NPHV al regelmatig onderwerp van gesprek. Ook in het buitenland is er af en toe een wolf die niet voldoet aan het algemene beeld van de wolf dat deze schuw is en mensen vermijdt. Zo ook in het Voyageurs National Park.

Deskundigen waarschuwen het publiek voor het ‘extreem abnormale’ gedrag van een wolf in Minnesota, nadat een groep het dier tegenkwam en het absoluut geen angst toonde voor hun lawaaierige sneeuwscooters.


In het Voyageurs National Park in het noorden van Minnesota, dicht bij de Canadese grens, heeft een door de Universiteit van Minnesota geleide groep, het Voyageurs Wolf Project, foto's genomen van een wolf die op minder dan een meter afstand kwam van een groep sneeuwscooters.


"De wolf leek ongedeerd, leek niet bang te zijn voor mensen of de sneeuwscooters en slenterde gewoon door het gebied", stond in een bericht van de groep op Facebook, met foto's van het dier en een waarschuwing: "Mensen moeten voorzichtig zijn als ze deze wolf tegenkomen".

De wolf was eerder deze week aan het graven in de sneeuw naast een geprepareerd sneeuwscooterpad, vertelde Wendy Pedginski aan Outdoor News. "Ze was totaal nonchalant om ons heen", zei mevrouw Pedginski. "Ze zag er niet gewond uit of zo en ze gedroeg zich niet bedreigd. We voelden ons niet bedreigd."


Een paar dagen later keerden de sneeuwscooters terug naar het pad, maar ze zagen de wolf niet. "Misschien was ze gescheiden van de roedel of zo", zei mevrouw Pedginski.


Volgens een studie van de Universiteit van Colorado over wolven en de veiligheid van mensen, zijn wolven meestal bang voor mensen en "vermijden ze mensen, gebouwen en wegen indien mogelijk". Het is hoogst ongebruikelijk dat een wolf een groep voertuigen nadert.


"Als je toevallig een wolf ziet die zich zo gedraagt, benader hem dan niet, zelfs niet als hij volgzaam en vriendelijk lijkt, en voer het dier zeker niet", waarschuwt het Voyageurs Wolf Project, uit angst dat wolven die zich zo comfortabel voelen of gewend zijn om in de buurt van mensen te zijn, onvoorspelbaar kunnen zijn.

Toppunt van aanpassing: Wolven op Pleasant Island

Wolf met een gevangen Zeeotter

Pleasant Island in Alaska doet zijn naam geen eer aan. Het ijskoude eiland van 20 vierkante kilometer is onbewoond door mensen, maar het herbergt een opmerkelijk groot en rijk ecosysteem met herten, otters, rode eekhoorns en zelfs bruine beren. Maar in 2013 kreeg het eiland er een nieuwe aanwinst bij: wolven.

Toen wolven het eiland in 2013 koloniseerden, werd er een natuurlijk experiment opgezet.

"Dit was een geweldige kans om de roofdier-prooidynamiek van wolven en herten te bestuderen", zegt Roffler Gretchen. "We wilden graag zien hoe de nieuwe wolvenpopulatie de hertenpopulatie zou beïnvloeden en voorspelden dat de wolven alle herten zouden opeten en vervolgens het eiland zouden verlaten, aangezien het slechts 1,5 km van het vasteland gescheiden is."

Het eerste deel van de voorspelling kwam uit. De populatie van ongeveer 120-200 herten kelderde. Maar in plaats van naar groenere weiden te verhuizen, bleven de wolven op een eiland en verlegden hun dieet naar onverwachte prooien: zeeotters.

Zeeotters zijn zelf een toppredator in het ecosysteem aan de kust, terwijl wolven een toppredator zijn op het land. -- Het is dus vrij verrassend dat er een dynamiek ontstaat waarbij de een de ander opeet, zegt Taal Levi, universitair hoofddocent aan Oregon State. "Je hebt toppredatoren die zich voeden met een toppredator", zegt Levi.

 

Gretchen, Levi en collega's bestudeerden het dieet van wolven in het zuidoosten van Alaska, omdat deze wolven zijn aangemeld voor opname in de Endangered Species Act – dus meer weten over hun voedingsecologie was belangrijk.

Ze volgden een aantal wolven met Gps-halsbanden en analyseerden hun uitwerpselen. Ze ontdekten dat in 2015 herten het hoofdvoedsel van de wolven vormden, met 75% van hun dieet.

 In 2017 gingen wolven over op het eten van voornamelijk zeeotters (57% van hun dieet), terwijl herten slechts 7% van hun dieet uitmaakten. Dit patroon hield aan tot 2020, toen het onderzoek werd beëindigd.

Otters zelf hebben een moeilijke geschiedenis in het gebied. In de 19e en 20e eeuw werden zeeotters in de regio opgejaagd door bonthandelaren en zo goed als uitgeroeid. Lokale wolven werden niet tot uitsterven opgejaagd, in tegenstelling tot wolven in andere delen van de VS. Maar pas in de laatste decennia, dankzij de wettelijke bescherming van zeeotters, overlapten de twee populaties elkaar.

Maar onderzoekers hadden niet verwacht dat wolven, een terrestrische diersoort, zo bedreven zouden worden in het eten van zeeotters – die, zoals de naam al aangeeft, het grootste deel van hun tijd op zee doorbrengen.

 

"Ze aasden op otters en joegen op ze als de zeeotters aan land gaan. Het is zeer onwaarschijnlijk dat zeeotters kwetsbaar zijn voor wolven in de oceaan," merkt Levi op.

Wolven werden vaak gezien terwijl ze langs de kustlijn van Pleasant Island patrouilleerden en rotspartijen onderzochten. De Gps-gegevens bevestigden dat ze veel tijd doorbrachten in het intergetijdengebied alsof ze iets zochten -- en dat deden ze inderdaad: ze zochten otters om in een hinderlaag te lopen.

 

Zeeotters trekken zich terug op rotsen om energie te sparen, zegt Roffler. Maar dit maakt ze kwetsbaarder voor predatie omdat ze traag en onhandig zijn op het land- en wolven grijpen hun kans. "We hebben bewijs verzameld van wolven die zeeotters doden door ze in een hinderlaag te lokken wanneer ze aan land gaan of in ondiep water zijn", voegt Gretchen toe.

Deze nieuwe draai aan het ecosysteem zorgt voor een zeer interessante casestudy, vervolgt Gretchen.

 

Sea Otters On The Menu -  Oregon State University 

"Er is eerder onderzoek gedaan naar de effecten van zeedieren op zeeotterpopulaties, maar tot nu toe is er heel weinig aandacht besteed aan de invloed van landroofdieren op zeeotters, of hoe zeeotters een overvloedige prooi kunnen zijn voor landroofdieren. Deze interactie was onverwacht, maar heeft ingrijpende gevolgen gehad, in ieder geval op Pleasant Island."

Op dit moment is het niet duidelijk hoe de otters zich hieraan aanpassen (of ze zich überhaupt aanpassen). Het grootste effect zou een gedragsverandering kunnen zijn die hen dwingt om meer tijd op zee door te brengen, zelfs wanneer het voor hen gunstig zou zijn om energie te besparen op het land -- de effecten hiervan zouden op de lange termijn stressvol kunnen zijn, maar dit is iets wat toekomstig onderzoek rechtvaardigt, zegt Levi.

 

Maar over het algemeen verwachten de onderzoekers niet dat wolven een groot effect zullen hebben op de zeeotterpopulatie. De belangrijkste implicatie voor het ecosysteem is dat de populatiedynamiek van wolven losgekoppeld kan worden van de grote zoogdieren die hun typische prooi vormen.

"Hierdoor kunnen wolven talrijk blijven, zelfs als ze de populaties van grote herbivoren doen afnemen. Dat wil zeggen, zeeotters kunnen wolven in staat stellen om grote herbivoren bij lagere dichtheden te handhaven, wat gevolgen heeft voor de vegetatie en de dieren die daarvan afhankelijk zijn (bijen, vogels, beren voor bloemen en bessen, bijvoorbeeld), langs een enorme kustlijn die uiteindelijk door zeeotters bezet zal worden als hun herstel doorzet," voegt Levi toe.

 

Deze verrassende vondst van wolvendieet rechtvaardigt beslist meer onderzoek om de interacties in dit ecosysteem beter te begrijpen -- en Levi zegt dat ze daar precies aan werken.

"We volgen het wolf-zeeotterverhaal nu in toenemende mate op met aanvullende veldstudies, waaronder een van promovenda Ellen Dymit, die studiegebieden op het vasteland met en zonder zeeotters vergelijkt langs de kolonisatiefront van de uitbreiding van de zeeotterpopulatie."

Het onderzoek is gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences.

Heb jij je wolvenkennis al getest?

Heb jij jouw kennis over de wolf al getest in onze wolvenquiz? Deze quiz is geschikt voor alle niveaus. Van beginner tot expert.
In de quiz wordt je algemene kennis van de wolf getest. 
Wil jij kijken hoever jouw kennis reikt klik dan hier: https://werkgroepwolf.nl/wolf/kennisquiz/

Welp geboren met onvolgroeide poot

Op de foto de onvolgroeide poot van de welp. Bron: Frank Theunissen NatuurMonumenten

Je hebt ze vast wel gezien. De mooie beelden van de welpen van het Planken Wambuis. Boswachter Frank Theunissen van Natuurmonumenten deelt geregeld beelden van de wolven in zijn gebied.


Bij het zien van de beelden van de welpen waren er diverse mensen die opmerkten dat de wolf een stuk van zijn pootje mist. De poot van de welp ziet er zo gaaf uit dat een opgelopen verwonding direct werd uitgesloten. Volgens deskundigen is de wolvenpup geboren zonder teentjes aan zijn linker achterpoot.


Deze aangeboren afwijking is wel uniek en bijzonder. Het gebeurt namelijk zelden bij wilde dieren dat er bij de geboorte genetisch iets verkeerd gaat. Vaak zie je wel gebreken bij gedomesticeerde dieren als gevolg van inteelt. 

Een wolf met een afgezette poot

Wolf in de Zoo van Israël heeft ook een afgezette poot

Er zijn gevallen bekend van wolven die een (gedeelte) van hun poot missen, maar dit is meestal het gevolg van een verwonding zoals een aanrijding of een wolvenklem. 


Enkele wolven zijn, na een amputatie, weer uitgezet in de natuur en kunnen zich daar prima redden. 


Ook werden bij sectie van aangereden wolven oudere botbreuken ontdekt waaruit bleek dat ze hiermee prima konden voortleven. Er is zelfs een wolf in Yellowstone die zo'n 4 jaar met een gebroken poot leefde als leider van de Junction Butte roedel.


Of deze welp zichzelf kan gaan bedruipen in de toekomst moet blijken, maar volgens deskundigen is de kans groot dat ze in haar geval waarschijnlijk volledig wordt ondersteund door de roedel en daar haar eigen taken kan vervullen.

CE-Wolf: De Centraal Europese samenwerking bij Wolvenmonitoring

Ten behoeve van bescherming en beheer, wordt overal in Europa de verspreiding van de wolven en de status van hun populaties nauwkeurig gemonitord. Deze monitoring berust grotendeels op genetisch onderzoek, voornamelijk op basis van non-invasieve monsters zoals keutels, haren, of slijmresten op prooidieren. Op basis van DNA kunnen bijvoorbeeld mogelijke wolvensporen worden geïdentificeerd (o.a. op aangevallen landbouwhuisdieren), of kan de herkomst van een individuele wolf worden achterhaald. Op grotere schaal kunnen populatiegroottes worden geschat of verspreidingspatronen worden gevolgd. Vanwege de grote afstanden die wolven kunnen afleggen, is daarbij vaak sprake van onderzoek dat over landsgrenzen heen gaat. Een degelijke samenwerking tussen genetische onderzoekers uit verschillende landen is daarom essentieel.

CEwolf consortium

CEwolf is een consortium van wetenschappelijke instellingen die werken aan een geharmoniseerde genetische monitoring van de Centraal-Europese wolvenpopulatie. Opgericht in 2015 zijn onze taken:

  1. Het standaardiseren van genetische merkersystemen voor een geharmoniseerde grensoverschrijdende genetische wolvenmonitoring. Hiervoor voeren we regelmatig ringtesten uit, delen we gemeenschappelijke monsters van wolven, gedomesticeerde honden en andere hondachtigen en wisselen we genotype-gegevens uit.
  2. Het leveren van hoge standaard genetische analyses die de wettelijke wolvenmonitoring van de CEwolf lidstaten ondersteunen en informeren. Onze laboratoria zijn betrokken bij de officiële wolvenmonitoring van Oostenrijk, Duitsland, Denemarken, Tsjechië, Nederland, Luxemburg, Polen en België.
  3. Het uitvoeren van strenge wetenschappelijke beoordeling van de wolf herkolonisatie proces. Hiervoor publiceren CEwolf leden regelmatig de resultaten van hun analyses in nationale en internationale, peerreview tijdschriften. Zie hieronder voor een publicatielijst.
  4. Het publiek informeren. Er is een aanzienlijke hoeveelheid verkeerde informatie over wolven in recent bezette gebieden, ook met betrekking tot genetische aspecten, zoals de geschiktheid van methoden die worden gebruikt in genetische wolvenmonitoring of de mate van hybridisatie tussen wolven en honden. Wij bieden solide wetenschappelijke informatie over wolvengenetica.

De deelnemende instituten

CEwolf is onafhankelijk en ontvangt geen fondsen van buitenaf. 
In de meeste landen wordt de genetische wolvenmonitoring gefinancierd door staats- of lokale overheden in het kader van nationale wolvenmonitoringprogramma's (bijv. Duitsland, Tsjechië, Denemarken, Luxemburg, Nederland of door onderzoekssubsidies aangevraagd door CEwolf leden (bijv. Polen). CEwolf leden hebben regelmatig contact met elkaar om algemene informatie en genotype gegevens uit te wisselen. Daarnaast organiseren we jaarlijkse bijeenkomsten die afwisselend door een van de lidinstellingen worden georganiseerd. We werken samen in wetenschappelijke studies en bieden onze leden toegang tot laboratoriumfaciliteiten en specifieke methodologieën. Dit stelt elke CEwolf lidgroep in staat om een breed spectrum van up-to-date genetische methodologieën uit te voeren.

 

Wat wordt er vastgesteld over de genetische structuur van de wolven in de CE-regio

I. Herkomst van wolven in de CE-regio

Tot eind jaren negentig waren wolven uitgestorven in het westen van Centraal-Europa. Vergelijkingen van genetische overeenkomsten laten zien dat de wolven die in Centraal-Europa voorkomen afstammen van Noordwest-Polen (Szewczyk et al. 2019). Vestiging van de nieuwe Centraal-Europese wolvenpopulatie (CEP) gebeurde aan het einde van de jaren 1990 met de eerste wolvenwaarnemingen in Saksen en Neder-Silezië, waarbij de eerste wolvenroedel zich vestigde op Duits militair gebied nabij de Duits-Poolse grens (Reinhardt & Kluth 2007). Sindsdien is de populatie in eerste instantie toegenomen in de regio Lausitz en Neder-Silezië, en heeft zich in het afgelopen decennium steeds verder verspreid over grote delen van het Duitse en West-Poolse laagland. In de afgelopen jaren zijn de eerste territoriale wolven ook waargenomen in Tsjechië (2014), Denemarken (2013), Nederland (2019) en België (2018). De populatie is sindsdien grotendeels geïsoleerd gebleven, maar incidentele migranten van nabijgelegen populaties (Alpiene, Baltische, Dinarische, Karpatische) zijn geregistreerd in het kader van CE-brede gecoördineerde genetische wolvenmonitoring.


II. Afscheiding van populaties

Waarschijnlijk als gevolg van een sterk initiële founder effect, vertonen CE wolven een aparte genetische samenstelling op basis van microsatellieten en mitochondriale haplotype frequenties die verschillen van de Baltische founder populatie. Hoewel er af en toe sprake is van vermenging met nabijgelegen wolvenpopulaties, is het CEP tot nu toe genetisch uniek gebleven (Szewczyk et al. 2019).


III. Hybridisatie

Tamme honden zijn reproductief compatibel met hun wolf voorouders en hybriden zijn volledig vruchtbaar. Hoewel genoomwijde studies vaak genetische sporen van honden vinden in wolf genomen, is er relatief weinig bewijs voor recente hybridisatie in de meeste Europese regio's. Hoewel een uitgebreide Europese studie naar hybridisatie nog steeds ontbreekt, hebben talrijke genetische studies hybridisatiecijfers in verschillende Europese regio's aangetoond. Hoewel een uitgebreide Europese studie over hybridisatie nog steeds ontbreekt, hebben talrijke genetische studies hybridisatiecijfers in verschillende Europese regio's aangetoond. Met uitzondering van enkele regio's, zoals Toscane (Bassi et al. 2017), komen hybriden binnen wilde wolvenpopulaties in vrij lage mate voor. Binnen het CEP hebben we slechts zeer weinig gevallen van hybridisatie vastgesteld, ondanks de >2500 individuele wolfgenotypes die door ons consortium zijn gegenereerd. Tot oktober 2020 zijn er 8 hybride nesten gedetecteerd binnen de CEP-regio (Tsjechië: 1, Duitsland: 3, Polen: 5). In Duitsland bijvoorbeeld werden hybride pups uit het wild verwijderd en er is momenteel geen bewijs van hybriden die succesvol hebben teruggekruist in de wolvenpopulatie. Ondanks de lage hybridisatiegraad tussen wolven en gedomesticeerde honden in de CE-regio, dringen we erop aan om door te gaan met intensieve genetische monitoring om ervoor te zorgen dat hybriden in een vroeg stadium worden gedetecteerd en om voortdurende introgressie van honden-DNA in de wolvenpopulatie te voorkomen.


IV. Informatie over haplotypes van wolven in Centraal-Europa

De naamgeving van mitochondriale controle regio haplotypes volgt Pilot et al. (2010). Momenteel dragen de meeste CE-wolven haplotype HW01, een haplotype dat algemeen voorkomt in Oost- en Noord-Europa, gevolgd door HW02 en, meer zeldzaam, HW03, HW06, W17 (Montana et al. 2017) en HW22, waarbij de laatste kenmerkend is voor wolven uit de Alpen of Italië.

 

Alternatieve feiten en desinformatie

De huidige terugkeer van wolven in Midden-Europa roept gemengde emoties op en leidt tot vaak verhitte debatten tussen betrokken belanghebbenden, waaronder dierenbeschermers, natuurbeschermers, jagers, journalisten, veehouders en politici. Opvallend is dat er een aanzienlijke hoeveelheid verkeerde informatie over wolven te vinden is in allerlei soorten media, waaronder gedrukte media, internet, tv en sociale media. Sommige nepnieuws en alternatieve feiten lijken opzettelijk te worden geplaatst om het lopende debat op te wakkeren en de weigering en angst met betrekking tot wolven aan te wakkeren. Net als bij andere milieudebatten, zoals over klimaatverandering, raken wetenschappelijke instellingen die zich richten op het produceren van solide gegevens in diskrediet wanneer ze informatie verstrekken die deze beweringen weerlegt. In het geval van de wolf circuleert er verschillende misinformatie rond het genetisch bewijs dat door CEwolf labs en andere Europese laboratoria is geleverd. Hier geven we voorbeelden van veel voorkomende misinformatie met betrekking tot de genetica van wolven in Centraal-Europa, evenals een korte feitencheck. Interessant is dat soortgelijke of identieke beweringen bestaan in de meeste landen waar wolven zich recentelijk hebben verspreid, waaronder Finland, Frankrijk, Italië, Duitsland, Noorwegen, Zweden en Zwitserland.


Hybriden: "Alle of de meeste Europese wolven zijn wolf-hond hybriden en moeten worden verwijderd omwille van het behoud van de echte wolf!".

Onze gegevens, gebaseerd op verschillende up-to-date methodologieën, bewijzen dat hybridisatie tussen wolven en honden slechts zelden voorkomt in Centraal-Europa. Enkele duizenden individuele genetische profielen geanalyseerd door CEwolf labs resulteerden in slechts een handvol hybride voorkomens. Deze bevinding is niet verrassend, gezien soortgelijke bevindingen in andere regio's (bijv. Dufresnes at al. 2019 voor het Alpengebied). In sommige regio's van Zuid- en Oost-Europa, waar grote populaties wilde honden voorkomen en effectief wolvenbeheer niet altijd gegarandeerd is, kunnen lokaal verhoogde percentages van vermengde wolven worden gevonden (bijv. Bassi et al. 2017). Er moet worden opgemerkt dat er momenteel geen wetenschappelijk bewijs is dat in het wild gefokte wolf-hybriden gevaarlijker zijn of een grotere neiging hebben tot het vertonen van brutaal gedrag in vergelijking met raszuivere wolven.


Menselijk transport: "Wolven hebben Centraal-Europa niet actief opnieuw gekoloniseerd, ze werden teruggebracht uit gevangenschap of Oost-Europa door heimelijk opererende milieuactivisten."

Wolven zijn aan het eind van de jaren 1990 begonnen met het herkoloniseren van West-Polen en Duitsland vanuit Noordoost-Polen door verspreiding over lange afstanden. Dit wordt bevestigd door uitgebreide genetische studies (Czarnomska et al. 2013; Szewczyk et al. 2019). Langeafstandsverspreiding over afstanden van enkele honderden tot >>1000 km is een veel voorkomend fenomeen bij wolven (Kojola et al. 2006).

Voortdurende westwaartse uitbreiding van het verspreidingsgebied kan worden waargenomen bij een reeks zoogdiersoorten, zoals goudjakhalzen en elanden. Dit fenomeen wordt, naast andere factoren, het best verklaard door de verminderde jachtdruk en de toenemende populatiegrootte in de brongebieden.


Gegevens verbergen: "Er zijn veel meer wolven en door wolven veroorzaakte schade dan wetenschappers en autoriteiten toegeven."

Wetenschappers en milieuautoriteiten werken samen aan een effectieve wolvenmonitoring op basis van wetenschappelijke gegevens. Alle CEwolf laboratoria zijn gevestigd in universiteiten of grote, door de overheid gefinancierde onderzoeksinstellingen en leveren gegevens die volgens hoge wetenschappelijke normen zijn gegenereerd. Noch is er een belang om gegevens over het voorkomen van wolven te verbergen, noch worden resultaten van genetische analyses vooraf geselecteerd voor publieke informatie.


Verkeerde methoden: "Wetenschappers gebruiken verkeerde, verouderde methoden in de wolvengenetica, waardoor hun bevindingen niet te vertrouwen zijn."

CEwolf labs gebruiken up-to-date methodologieën die algemeen gebruikt worden door genetische laboratoria wereldwijd. Ons consortium wordt geleid door vooraanstaande wetenschappers op het gebied van populatie- en wildgenetica en we voeren tal van wetenschappelijke studies uit op het gebied van wolvengenetica, waarbij studenten en wetenschappers van verschillende academische instellingen betrokken zijn. Naast het toepassen van standaard genetische instrumenten, omvat ons onderzoek geavanceerde state-of-the-art benaderingen zoals whole-genome-sequencing. CEwolf is bijvoorbeeld betrokken bij de sequentiebepaling van >100 volledige wolf genomen uit Centraal-Europa in samenwerking met Prof. Tom Gilbert, Universiteit van Kopenhagen.


Neutraliteit: "Wetenschappelijke instellingen worden gefinancierd door pro wolf NGO's en zijn dus niet neutraal."

Analyses uitgevoerd door CEwolf laboratoria komen uit twee belangrijke bronnen: i) milieuministeries, ii) institutionele of externe onderzoeksfondsen. Alle CEwolf laboratoria zijn gevestigd in universiteiten of grote, door de overheid gefinancierde onderzoeksinstellingen en leveren gegevens die zijn gegenereerd door hoge wetenschappelijke normen. Wetenschappelijke neutraliteit en eerlijkheid zijn de belangrijkste principes van Good Scientific Practice. CEwolf laboratoria zijn gebonden aan strikte institutionele regels van wetenschappelijke ethische normen.

Podcast door studenten Journalistiek CHE

We ontvingen kort geleden een verzoek om mee te werken aan een podcast over de terugkeer van de wolf in Nederland. We delen graag onze kennis aan geïnteresseerden om ze zo een compleet verhaal over de wolf te geven en dus stemden we in met het verzoek.


Deze keer betroffen het twee studenten van de opleiding Journalistiek van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) Een van studieopdrachten was het maken van een podcast, waarbij ze zelf het onderwerp mochten uitkiezen: De terugkeer van de wolf in Nederland.

Bron: website CHE

Maandag 18 september was een van onze vrijwilligers aanwezig om de dames in het kroondomein (opengestelde gedeelte) te ontvangen en te woord te staan. 


Na het beantwoorden van de vragen en het geven van onze visie wilden de dames natuurlijk ook graag nog wat van de wolf zien. Helaas bleef het bij een korte wandeling waarbij we geen enkel wolvenspoor vonden en moesten ze het doen met de verhalen over onze waarnemingen in het gebied.


Tijdens de wandeling werd er ook van gedachten gewisseld over het beeld van de wolf dat vaak wordt geschetst in de sommige media en het gebrek aan kennis van het onderwerp waardoor het complete verhaal vaak niet of slecht wordt belicht. 
Wat de Werkgroep Wolf Nederland betreft kunnen we in ieder geval terugkijken op een leuk, ontspannen en soms diepgaand gesprek.
Het geheel zal, zoals gezegd, verwerkt worden in een podcast, waarin meerdere mensen en betrokkenen aan het woord komen. We hopen dat ons verhaal zal bijdragen aan een goed, compleet en objectief verhaal over de terugkeer van de wolf in Nederland.

De Arabische of Woestijnwolf 

De Arabische wolf (canis lupus arabs) is een van de kleinste ondersoorten van de grijze wolf. Ooit leefde hij op het hele Arabische schiereiland, maar nu komt hij alleen nog voor in kleine groepjes in Zuid-Israël, Oman, Jemen, Jordanië, Saoedi-Arabië en mogelijk in delen van het Sinaï-schiereiland in Egypte.

Deze kleine wolf leeft in een van de extreemste omgevingen op aarde: de droge en semi-aride gebieden van het Midden-Oosten. Deze wolven leven in bergachtige gebieden, grindvlaktes en woestijnranden en hebben grote thuisgebieden waar ze constant patrouilleren.

Ze ontsnappen aan de hitte door diepe holen en holen te graven, maar omdat ze zonder water niet kunnen overleven, trekken ze niet ver de grote zandwoestijnen in.

In de woestijn van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) zijn veel inheemse diersoorten uitgestorven, waaronder de Arabische wolf, die sinds de jaren 1980 niet meer in het wild is gezien in dit gebied.

Uiterlijke kenmerken

De Arabische wolf is een aan de woestijn aangepaste hondachtige en, hoewel een van de kleinste wolven, een van de grootste hondachtigen in Arabië.

Hun vachtharen zijn dun, kort, pezig en licht van kleur, variërend van lichtbruin tot grijsgeel, waarbij de buik lichter of wit is. Het haar op de rug blijft lang, wat waarschijnlijk een aanpassing is tegen zonnestraling. In de winter is hun vacht dikker en langer, maar niet zo lang als die van zijn soortgenoten.

noordelijke ondersoort.

Een volwassen wolf heeft een schouderhoogte van 63-65 cm en weegt gemiddeld 18-20 kg. De woestijnwolf is zeer mager; om te overleven mag hij geen overtollig gewicht of vet dragen. Zijn gewicht en lichaamsbouw zijn optimaal door voortdurende lichaamsbeweging en de onophoudelijke zoektocht naar prooien.

De oren zijn groot in vergelijking met andere wolven, deze aanpassing stelt de Arabische wolf in staat om warmte af te voeren en het bloed koel te houden. Omdat de Arabische wolf, net als andere hoektanden, geen zweetklieren heeft, helpt hij zijn lichaamstemperatuur te regelen door verdamping uit de longen, door snel te hijgen. Arabische wolven zijn uniek omdat hun middelste twee poottenen vergroeid zijn. Hun ogen zijn geel, zoals bij alle wolven, maar sommige wolven hebben bruine ogen, wat waarschijnlijk duidt op kruising met wilde honden.

De Arabische of Woestijnwolf 

Dieet

Dit is een echte jager die constant in beweging is om prooien op te sporen en te doden.

Hij heeft het uithoudingsvermogen om lange afstanden af te leggen, maar moet ook het hoofd bieden aan warmtewinst en waterverlies.

Arabische wolven jagen op kleine tot middelgrote dieren zoals cape hazen, Dorcas gazellen en steenbokken, vossen, kleine vogels, reptielen, knaagdieren en insecten. Het is een solitaire jager die elk aas pakt dat hij kan vinden.

maar zoals alle wolven eten ze ook fruit en planten.

Het zijn opportunistische eters, jagen voornamelijk 's nachts en zullen elk huisdier tot de grootte van een geit aanvallen en opeten, met als gevolg dat boeren vergeldingsmaatregelen nemen door de wolf af te schieten, in vallen te zetten of te vergiftigen.


Sociaal leven

Ze leven in kleine groepen, voornamelijk door gebrek aan prooi, en komen meestal alleen samen tijdens het paarseizoen, maar er zijn ook grotere roedels gevormd als voedsel minder schaars is.

Ze jagen meestal solitair, in paren of af en toe in kleine groepen van drie tot vier wolven.

Deze ondersoort huilt zelden, misschien omdat hij meestal alleen is.

De enige keer dat de Arabische wolf territoriaal is, is wanneer zijn pups worden geboren.

Leefgebied van de Arabische wolf

Voortplanting

In tegenstelling tot de meeste van hun noordelijke ondersoorten, begint hun broedseizoen in oktober en loopt door tot December. De dracht duurt 63  –  65 dagen, wat normaal resulteert in twee tot drie pups, maar nestgroottes tot wel Er zijn er twaalf bekend. Dit is ongebruikelijk, want de meeste woestijndieren produceren meestal maar één jong tot de overlevingskansen van zowel het nageslacht als de moeder vergroten.

De pups zijn, net als alle andere hoektanden, blind bij de geboorte en worden tussen de zes en acht weken gespeend wanneer de ouders voedsel voor hen beginnen op te braken.


Bedreigingen

Inteelt met wilde honden is een gevaar en een bedreiging voor de integriteit van deze ondersoort.

Arabische wolven in Oman hebben ook hondsdolheid opgelopen. Op het Arabisch schiereiland en in Jordanië worden uitgestrekte gebieden door de nomadische bedoeïenen gebruikt om vee te laten grazen en zij beschouwen de wolf als het belangrijkste roofdier van hun geiten en schapen. Door systematisch schieten, vangen en vergiftigen is de wolf bijna uitgeroeid.

Arabische wolf uit de meeste gebieden in het Midden-Oosten.


Huidige status

In Oman is de wolvenpopulatie toegenomen sinds de jacht is verboden en er is een mogelijkheid dat ze zich weer zullen vestigen.

In Israël zijn er tussen de 100 en 150 in de Negev en de Ha'arava.

Wolven lastig vallen of doden is verboden, maar er is geen vergoeding voor schade aan vee of predatie.

In Syrië is de Arabische wolf niet beschermd; het precieze aantal is onbekend, maar wordt geschat op 200. Er wordt geen vergoeding betaald voor veeschade of roofdieren. Er wordt geen vergoeding betaald voor schade aan vee of predatie.

In Libanon leven ongeveer 50 Arabische wolven, zonder wettelijke bescherming en zonder vergoeding van veeschade.

De wolvenpopulatie in Jordanië is onbekend, maar wordt geschat op 200 wolven. Er is geen bescherming en geen vergoeding voor veeschade. 
Saoedi-Arabië heeft tussen de 300 en 600 wolven zonder bescherming en zonder vergoeding voor veeschade.

In de VAE is de Arabische wolf uitgestorven.


Toekomst

De belangrijkste zorg voor het behoud van de wolf in Arabië is hun veiligheid.

De ideale situatie zou een nationaal park zijn, en de beschermingsstatus is cruciaal.

Het fokken in gevangenschap is het op een na belangrijkste aandachtspunt. Arabische wolven worden momenteel gefokt in Oman en gehouden in fokprogramma's in gevangenschap in Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten.

Compensatie is vereist bij bewijs dat er sprake is van veeschade en predatie.

Meer educatie over deze prachtige wezens kan mensen helpen begrijpen hoe mensen naast deze zeldzame wolf kunnen leven.

Podcast Nu.nl: Verscheurd door de wolf

NU.nl heeft een podcast gemaakt over de wolf. Verscheurd door de wolf gaat over de terugkeer van de soort in Nederland en wat dit betekent voor mensen die in het leefgebied van het dier wonen. Het onderzoek voor de podcast is gedaan door NU.nl-verslaggever Job van der Plicht.

Ook aan deze podcast heeft de Werkgroep Wolf Nederland meegewerkt. De Podcast bestaat uit 5 delen waarvan de eerste 2 delen sinds dinsdag 26 september beschikbaar zijn.

Voor afluisteren van de podcast: Klik hier

Door de lens van...

Veel van onze lezers en vrijwilligers begeven zich regelmatig in de (Nederlandse) natuur en leggen daarbij soms een mooi moment vast op foto. Om iedereen mee te laten genieten van deze momenten plaatsen we hier een kleine selectie van de beelden.


, heb jij ook een speciaal moment op camera vastgelegd? Deel het dan met de redactie en wie weet staat jou moment in de volgende nieuwsbrief van Werkgroep Wolf Nederland.

Torenvalk

Zonsondergang

Biefstukzwam

In onderstaand overzicht vind je komende evenementen van de WWN.

Deze wandeling in het Kroondomein start bij het buurschap Gortel (Epe).

Reserveer hier je ticket(s) Wolf en Spoor

Deze wandeling over de Ginkel start bij de Parkeerplaats van het Natuurcentrum in Ede.

Reserveer hier je ticket(s) voor Wolf Tracks

Deze wandeling door het Drents-Friese wold start bij de parkeerplaats bij Informatiecentrum Huenderhoeve bij de schaapskooi aan de Huenderweg.

Reserveer hier je ticket(s) voor Drents-Friese wold

Deze wandeling gaat door het Loenermark.

 

Reserveer hier je ticket(s) in het spoor van de Wolf

Wandeling nabij het Deelerwoud.

 

Reserveer hier je ticket(s) Kiezen of Deelen

Wil je aan een van onze wandelingen meelopen? Geef je dan op via de agenda op onze website. Daar vind je een overzicht van alle wandelingen en de data.

Voor alle wandelingen geldt dat deze gratis worden aangeboden.
Honden zijn niet toegestaan bij onze wandelingen.

Kijk in onze agenda voor alle wandelingen

Deze nieuwsbrief is een uitgave van Werkgroep Wolf Nederland
Aan de inhoud van deze nieuwsbrief kunnen geen rechten worden ontleend
Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt of vermenigvuldigt zonder uitdrukkelijke toestemming van Werkgroep Wolf Nederland.
Werkgroep Wolf Nederland is een notariële vereniging, en staat ingeschreven bij de KvK onder: 83976310.