Maar natuurlijk zijn dit uitzonderingen en leven de meeste wolven in gangbare kleine families.
Maar ook in Europa is waargenomen dat een ouder door een stiefvader of stiefmoeder werd vervangen, omdat bij de dood van een ouder dier een onverwante wolf de mogelijkheid vergroot op meerdere nesten.
Het accepteren van een vreemde wolf in de familie
Tot op heden is alleen in Noord-Amerika waargenomen dat er vreemde wolven opgenomen werden.
In zulke situaties komen soms ook meerdere nesten voor.
In de regel verdedigen wolven hun territorium tegen vreemde wolven. Maar af en toe komt het wel eens voor dat een vreemde wolf bij een wolvenfamilie “geadopteerd” wordt.
Meestal zijn het een tot tweejaar oude wolvenreuen, die zo rond februari tot mei in de familie wordt opgenomen.
Deze “stiefzoon” probeert in de regel een jong teefje uit de familie mee te nemen om zelf in eigen territorium met haar te zoeken.
Ze leven meestal tijdelijk bij de adoptiefamilie, maar af en toe blijven ze toch ook wel voor langere tijd.
Als de situatie het toelaat kan het ook voorkomen dat deze geadopteerde wolf de rol van zijn stiefvader over neemt als deze gestorven is.
Een familie overnemen
Een wolf kan ook een familie overnemen, door een concurrentiestrijd (dus ook een gevecht) met een van de ouders aan te gaan.
Dit gebeurt echter zeer zelden omdat het risico gewond te raken of zelfs gedood te worden zeer groot is.
In Duitsland in het gebied de Lauzits werd er de gezenderde wolvenreu “Rolf” (met het nummer MT4), de vader van de Milkeler wolvenfamilie, in januari 2011 op de weg B169 tussen Senftenberg en Sedlitz (in het district OSL, Zuid-Brandenburg) ca. 30 km ten westen van zijn territorium doodgereden.
Het is ongewoon dat een wolf zover uit zijn eigen territorium gaat, in het bijzonder in de paartijd (de paartijd is januari - maart). Even later werd op een opname van een fotoval een nieuwe wolvenreu in de Milkeler gebied waargenomen.
Vermoedelijk werd “Rolf” van deze sterkere wolf weggejaagd. Op het tijdstip van de dood van MT4 was hij ontzettend mager en toonde tekenen van schurft.
Het overnemen van een wolvenfamilie kan ook zonder geweld verlopen. Als voorbeeld is er een waarneming van het Superior National Forest in de Verenigde Staten, waar een driejarige dochter met haar stiefvader paarde, nadat de moeder met onbekende reden de familie verlaten had.
In een ander geval op Ellesmere Island in Canada, heeft een driejarige wolventeef eveneens met haar stiefvader gepaard, waarbij de moeder is gebleven en haar dochter meehielp met het grootbrengen van haar pups.
Sterfgeval
Als een van de ouders dood gaat, wordt in de regel deze plaats door een migrerende (vreemde aangelopen wolf) wolf ingenomen. Dit kan soms wel maanden duren. Het verlies kan er ook voor zorgen dat de familie uit elkaar valt en het territorium door een naburige familie wordt overgenomen.
Als het moederdier sterft, hangt de overlevingskans van de wolvenpups ervan af of ze oud genoeg zijn om vaste voeding op te nemen. Dan gaan vader, broers en zussen deze jonge dieren wel groot krijgen.
De meeste van bovenstaande waarnemingen komen uit Noord-Amerika, maar ook in Europa zijn aantoonbare situaties waar een wolvenreu zich met twee wolventeven paart, dat een van de ouderdieren werd vervangen door een nieuwe vreemde wolf, maar ook dat een familie zich splitste en dat de eerste in het oude territorium bleef en de andere het territorium van een andere familie overnam.
Dit zijn allemaal uitzonderingen, die op speciale situaties zijn terug te voeren. In de regel bestaat een wolvenfamilie uit de eerder beschreven kleine familie, bestaande uit de ouderdieren, de pups en de jongdieren van voorgaande jaren.