Nieuwsbrief zomer 2025, nr. 11 |
|
|
|
Bijpraten en nieuwe initiatieven
Beste lezers,
Allereerst iedereen een goedemorgen toegewenst. Zoals beloofd de laatste nieuwsbrief voor de zomervakantie. Een periode waar veel mensen op vakantie gaan en mensen het wat rustiger aandoen. Hoewel dit niet geldt voor ons allemaal, doen wij als bestuur en stichting hier wel aan mee.
Desondanks staan er wel een aantal activiteiten en afspraken op de planning, waaronder meerdere bezoeken aan het NIOD. Eveneens is het onze intentie om opnieuw een groot aantal dossiers door te spitten in het Nationaal Archief. Het gaat hierbij niet alleen om het archief voor het VHK (Verzetsherdenkingskruis), maar ook om dossiers uit het CABR. U weet wel, het archief waar de laatste tijd veel om te doen is.
Een belangrijke reden om het CABR-archief door te nemen is een interessante, maar ook een pijnlijke ontdekking. Uit enkele LKP-bronnen en dossiers blijkt dat een Westlander vermeld staat in het Signalementenblad voor het landelijk verzet, maar meer daarover verderop in de nieuwsbrief.
Eveneens vindt u in deze nieuwsbrief ook een beknopte gespreksverslag met een interessante oudere dame, Clara Boukema-Lengkeek. Haar ouders boden mensen, waaronder leden van het (gewapend) verzet een plek om onder te duiken, voor enkele dagen of voor langere tijd. Via een kort verslag krijgt u een indruk van onze ontmoeting en ons gesprek over haar ouderlijk huis en haar persoonlijk leven.
Verder leest u over een bijzondere ontmoeting met een oudere man. Ik werd geraakt door zijn levensverhaal. Hoewel hij als jong ventje na de bezetting werd ingedeeld bij het ‘foute kamp', verbleef hij meerdere maanden in een heropvoedingskamp. Een kamp waar hij seksueel misbruikt werd, onder meer door een mannelijke leidinggevende.
Ter afsluiting wensen wij u een mooie zomer toe. De volgende nieuwsbrief belandt ergens eind september bij u in de mailbox. En, zoals u inmiddels weet, mag u deze nieuwsbrief doorsturen naar familie, vrienden of vriendinnen, buren, collega’s en anderen die mogelijk geïnteresseerd zijn in het werk van onze stichting. Tot dan.
|
|
|
Ondergedoken in Rotterdam-Hillergersberg
|
|
|
Zoals beloofd in de vorige nieuwsbrief zouden wij u informeren over enkele boeiende gesprekken. Een dergelijk gesprek vond plaats eind mei nabij de stad Amsterdam met Clara Lengkeek.
Al eerder deelde ze haar ervaringen en indrukken met de krant Trouw. In een interview vertelde ze hierover, onder meer over de aanwezigheid van enkele Westlanders in haar ouderlijk huis.
Warm welkom
Bij binnenkomst in haar woning verwelkomde Clara mij hartelijk en ontving zij mij met een lekkere kop koffie. Tijdens het gesprek vertelde ze onder andere over een bevriend Joods echtpaar van haar ouders, die pijnlijk genoeg om het leven kwamen in een vernietigings-kamp. Ook gaf ze aan dat haar ouders niet alleen leden van de LKP onderdak verschaffen. Ook namen ze, in de ogen van Clara en haar zus, wildvreemden in huis.
Gezamenlijk
Volgens Clara speelde de kerk bij ‘het duiken’ een belangrijke rol. Haar ouders behoorden tot de Gereformeerde Kerk en via de kerk rolden haar ouders in het verzet. Dit deden zij samen met meerdere mensen. Gezamenlijk zetten zij hun levens op het spel door mensen in hun huis op te nemen.
Blijvende relaties
Het is daarom niet vreemd dat na de bezetting de onderlinge contacten en relaties bleven bestaan. Dit gold ook voor de ouders van Carla. Bekende personen uit het verzet, waaronder de zus van ‘Witte Piet’, Henriette de Beer. Vlak voor de oorlog kwam ze terecht bij de Rotterdamse politie en tijdens de bezettingsjaren werkte zij nauw samen met de LKP in Rotterdam. Ze was eveneens een goede vriendin van de vrouw van ‘Bertus’, Neeltje Dekker. Een andere goede bekende, die na de bezettingsjaren regelmatig bij haar ouders over de vloer kwam, was mejuffrouw J.C. Hudig. Ook zij raakte al snel betrokken bij het verzet en het feit dat zij werkte voor de afdeling zeden en kinderpolitie vormde dat een goede dekmantel voor haar ondergrondse activiteiten. Na de oorlog werd zij kinderrechter in Rotterdam.
Persoonlijk leven
Clara zelfs studeerde in de jaren vijftig sociologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Later trouwde zij met haar reeds overleden echtgenoot Boukema. Ze kregen samen meerdere kinderen. Zij wijdde zich aan de opvoeding en de zorg voor hun kinderen.
Bijzondere herinneringen
Na het overlijden van haar zus nam Clara de zorg voor het archief van haar ouders over, waaronder een mooi fotoalbum met interessante en leuke foto’s. In haar woning staat ook de piano van haar ouders. Voor Clara een dierbaar erfstuk met mooie herinneringen aan haar ouders.
|
|
|
|
|
Lijst van de knokploeg Westland/Rotterdam
|
|
|
Beste mensen, jammer genoeg is de bijgewerkte lijst met namen van leden van de knokploeg Westland/Rotterdam nog niet op de site verschenen.
De reden is dat mede door een ongeval met een fatebike dit vertraging heeft opgelopen. Het was wel zo netjes om dit alvast te vermelden op de site van de stichting. Helaas is dat erbij ingeschoten.
We hopen na de zomer de bijgewerkte KP-lijst te plaatsen op onze site. We houden u op de hoogte. Daarbij ons excuus voor de gang van zaken en miscommunicatie.
Namens het bestuur
Philip van den Berg
(voorzitter)
|
|
|
|
|
Een Westlander in het Signalementenblad
|
|
|
Het Signalementenblad was een overzicht van mensen die, alleen of met anderen, probeerden te infiltreren in verzetsgroepen. Via een dergelijk overzicht probeerde de LKP de verzetsgroepen in het land te waarschuwen voor deze verraders.
Beeld en indruk
In zo’n Signalementenblad stonden de namen van een groot aantal personen, zowel mannen als vrouwen, met een korte beschrijving van hun uiterlijke kenmerken als soms aanvullende achtergrondinformatie. In het blad stond onder meer de namen van foute agenten, fanatieke NSB-ers en SD-ers alsmede Joden die samenwerkten met de Duitsers om hun eigen hachje te redden. Behalve het redden van hun eigen leven en die van hun geliefden speelde geld vaak een belangrijke rol bij een groot aantal van deze verraders.
Doorspitten
In de komende periode willen wij ons hier meer in verdiepen. Wellicht leidt het doorspitten van allerlei dossiers en ander archiefmateriaal tot nog onbekende gebeurtenissen, situaties en verhalen. De Westlander die in het verzetsblad vermeld staat, werkte samen met enkele andere personen, onder meer in Den Haag en omstreken.
Wie oh wie?
De naam van betreffende persoon laat ik op dit moment nog even buiten beschouwing. Pas nadat ik de bijbehorende dossiers heb doorgespit en de gegevens en informatie over deze persoon betrouwbaar blijken te zijn, overweeg ik de naam van deze persoon bekend te maken. Het zal u niet verbazen dat hij na de bezetting zich ergens anders vestigde in het land.
|
|
|
|
|
De kerken rondom en tijdens de bezetting
|
|
|
In de Epiloog van het boek Gezichten achter het verzet benadrukt dat de kerk in het onderzoek niet is meegenomen. Hooguit werd hier kort naar verwezen.
Behalve dat een dergelijk thema zou leidden tot een aanzienlijke toename van het aantal bladzijden, speelde mee dat een dergelijk invloedrijke instituut in dit tijdvak een eigen onderzoek verdient.
Niet alleen naar de houding en positie van haar lokale leiders onder Duits bestuur in de regio, maar eveneens in het tijdvak voor de bezettingsjaren als in de tweede helft van de jaren veertig, de vijf jaren na de bezetting.
Een interessant en belangrijk thema dat nog niet eerder op regionaal niveau uitgebreid onder de loep werd genomen.
|
|
|
|
|
Een persoonlijk en pijnlijk levensverhaal
|
|
|
Tijdens een boekenbeurs in Maassluis stond de stichting daar met een stand. Het doel was om ons project en het werk van de stichting te promoten.
Op deze dag raakte ik in gesprek met een bezoeker. Wat volgde was zowel een beknopt als een triest levensverhaal. Een aangrijpend verhaal over een besmet verleden en een leven vol afwijzing, onbegrip, angst, misbruik en verlatenheid.
Zijn openheid over de vele diepe dalen in zijn leven deed mij goed, Zo'n opmerking klinkt raar en levert misschien gefronste gezichten op. Toch, wanneer je deze man van in de tachtig hoort vertellen over zijn zoektocht naar zijn vader, een Duitse soldaat, als ook over het seksueel misbruik onder meer in een heropvoedingskamp voor (jonge) jongens van foute ouder(s), verdient zo’n iemand alle respect.
Het is een levensverhaal met nog andere verdrietige en pijnlijke trauma's. Kortom, een verhaal die eveneens de harde werkelijkheid laat zien in de jaren na de bezetting, waar genoeg gebeurtenissen en situaties het daglicht niet konden verdragen.
|
|
|
|
|
Beste lezer(s), u ontvangt deze nieuwsbrief omdat iemand uit uw familie, vriendenkring of een bekende, u hiervoor heeft aangemeld. Mocht u toch geen interesse tonen of sowieso geen nieuwsbrief willen ontvangen van onze stichting, stuurt u dan een berichtje naar onderstaand mailadres.
|
|
|
|
